xref: /freebsd/sys/dev/atkbdc/atkbd.c (revision 9fddcc6661d2cf7bb8e704308437d2b1674b50be)
1617b9080SKazutaka YOKOTA /*-
2617b9080SKazutaka YOKOTA  * Copyright (c) 1999 Kazutaka YOKOTA <yokota@zodiac.mech.utsunomiya-u.ac.jp>
3617b9080SKazutaka YOKOTA  * All rights reserved.
4617b9080SKazutaka YOKOTA  *
5617b9080SKazutaka YOKOTA  * Redistribution and use in source and binary forms, with or without
6617b9080SKazutaka YOKOTA  * modification, are permitted provided that the following conditions
7617b9080SKazutaka YOKOTA  * are met:
8617b9080SKazutaka YOKOTA  * 1. Redistributions of source code must retain the above copyright
9617b9080SKazutaka YOKOTA  *    notice, this list of conditions and the following disclaimer as
10617b9080SKazutaka YOKOTA  *    the first lines of this file unmodified.
11617b9080SKazutaka YOKOTA  * 2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright
12617b9080SKazutaka YOKOTA  *    notice, this list of conditions and the following disclaimer in the
13617b9080SKazutaka YOKOTA  *    documentation and/or other materials provided with the distribution.
14617b9080SKazutaka YOKOTA  *
15617b9080SKazutaka YOKOTA  * THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY THE AUTHORS ``AS IS'' AND ANY EXPRESS OR
16617b9080SKazutaka YOKOTA  * IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE IMPLIED WARRANTIES
17617b9080SKazutaka YOKOTA  * OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE ARE DISCLAIMED.
18617b9080SKazutaka YOKOTA  * IN NO EVENT SHALL THE AUTHORS BE LIABLE FOR ANY DIRECT, INDIRECT,
19617b9080SKazutaka YOKOTA  * INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL DAMAGES (INCLUDING, BUT
20617b9080SKazutaka YOKOTA  * NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS OR SERVICES; LOSS OF USE,
21617b9080SKazutaka YOKOTA  * DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION) HOWEVER CAUSED AND ON ANY
22617b9080SKazutaka YOKOTA  * THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT LIABILITY, OR TORT
23617b9080SKazutaka YOKOTA  * (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY OUT OF THE USE OF
24617b9080SKazutaka YOKOTA  * THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE.
25617b9080SKazutaka YOKOTA  *
26617b9080SKazutaka YOKOTA  */
27617b9080SKazutaka YOKOTA 
28aad970f1SDavid E. O'Brien #include <sys/cdefs.h>
29aad970f1SDavid E. O'Brien __FBSDID("$FreeBSD$");
30aad970f1SDavid E. O'Brien 
319fddcc66SRuslan Ermilov #include "opt_compat.h"
32617b9080SKazutaka YOKOTA #include "opt_kbd.h"
33e9deda23SKazutaka YOKOTA #include "opt_atkbd.h"
34617b9080SKazutaka YOKOTA 
35617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/param.h>
36617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/systm.h>
37617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/kernel.h>
38d3c87b85SKazutaka YOKOTA #include <sys/bus.h>
39520b6353SMarius Strobl #include <sys/eventhandler.h>
40617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/proc.h>
41104a9b7eSAlexander Kabaev #include <sys/limits.h>
42617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/malloc.h>
43617b9080SKazutaka YOKOTA 
44db3e34cbSKazutaka YOKOTA #include <machine/bus.h>
45db3e34cbSKazutaka YOKOTA #include <machine/resource.h>
46db3e34cbSKazutaka YOKOTA 
4756f5e27cSKazutaka YOKOTA #ifdef __i386__
4856f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <machine/md_var.h>
4956f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <machine/psl.h>
5056f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <machine/vm86.h>
5156f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <machine/pc/bios.h>
5256f5e27cSKazutaka YOKOTA 
5356f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <vm/vm.h>
5456f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <vm/pmap.h>
55092a5c45SJohn Baldwin #include <vm/vm_param.h>
56520b6353SMarius Strobl 
57520b6353SMarius Strobl #include <isa/isareg.h>
5856f5e27cSKazutaka YOKOTA #endif /* __i386__ */
5956f5e27cSKazutaka YOKOTA 
6076495257SKazutaka YOKOTA #include <sys/kbio.h>
61617b9080SKazutaka YOKOTA #include <dev/kbd/kbdreg.h>
62520b6353SMarius Strobl #include <dev/atkbdc/atkbdreg.h>
63520b6353SMarius Strobl #include <dev/atkbdc/atkbdcreg.h>
64f359876fSKazutaka YOKOTA 
65617b9080SKazutaka YOKOTA static timeout_t	atkbd_timeout;
66520b6353SMarius Strobl static void		atkbd_shutdown_final(void *v);
67617b9080SKazutaka YOKOTA 
68617b9080SKazutaka YOKOTA int
69db3e34cbSKazutaka YOKOTA atkbd_probe_unit(int unit, int ctlr, int irq, int flags)
70617b9080SKazutaka YOKOTA {
71617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_switch_t *sw;
72617b9080SKazutaka YOKOTA 	int args[2];
73e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int error;
74617b9080SKazutaka YOKOTA 
75617b9080SKazutaka YOKOTA 	sw = kbd_get_switch(ATKBD_DRIVER_NAME);
76617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (sw == NULL)
77617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
78617b9080SKazutaka YOKOTA 
79db3e34cbSKazutaka YOKOTA 	args[0] = ctlr;
80617b9080SKazutaka YOKOTA 	args[1] = irq;
81e9deda23SKazutaka YOKOTA 	error = (*sw->probe)(unit, args, flags);
82e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (error)
83e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return error;
84e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return 0;
85617b9080SKazutaka YOKOTA }
86617b9080SKazutaka YOKOTA 
87617b9080SKazutaka YOKOTA int
88db3e34cbSKazutaka YOKOTA atkbd_attach_unit(int unit, keyboard_t **kbd, int ctlr, int irq, int flags)
89617b9080SKazutaka YOKOTA {
90617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_switch_t *sw;
91e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int args[2];
92617b9080SKazutaka YOKOTA 	int error;
93617b9080SKazutaka YOKOTA 
94617b9080SKazutaka YOKOTA 	sw = kbd_get_switch(ATKBD_DRIVER_NAME);
95617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (sw == NULL)
96617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
97617b9080SKazutaka YOKOTA 
98617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* reset, initialize and enable the device */
99db3e34cbSKazutaka YOKOTA 	args[0] = ctlr;
100e9deda23SKazutaka YOKOTA 	args[1] = irq;
101800da3b2SKazutaka YOKOTA 	*kbd = NULL;
102e9deda23SKazutaka YOKOTA 	error = (*sw->probe)(unit, args, flags);
103617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (error)
104e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return error;
105800da3b2SKazutaka YOKOTA 	error = (*sw->init)(unit, kbd, args, flags);
106e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (error)
107e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return error;
108800da3b2SKazutaka YOKOTA 	(*sw->enable)(*kbd);
109617b9080SKazutaka YOKOTA 
110617b9080SKazutaka YOKOTA #ifdef KBD_INSTALL_CDEV
111617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* attach a virtual keyboard cdev */
112800da3b2SKazutaka YOKOTA 	error = kbd_attach(*kbd);
113617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (error)
114617b9080SKazutaka YOKOTA 		return error;
115617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
116617b9080SKazutaka YOKOTA 
117617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
118617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * This is a kludge to compensate for lost keyboard interrupts.
119617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * A similar code used to be in syscons. See below. XXX
120617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
121800da3b2SKazutaka YOKOTA 	atkbd_timeout(*kbd);
122617b9080SKazutaka YOKOTA 
123617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (bootverbose)
124800da3b2SKazutaka YOKOTA 		(*sw->diag)(*kbd, bootverbose);
125520b6353SMarius Strobl 
126520b6353SMarius Strobl 	EVENTHANDLER_REGISTER(shutdown_final, atkbd_shutdown_final, *kbd,
127520b6353SMarius Strobl 	    SHUTDOWN_PRI_DEFAULT);
128520b6353SMarius Strobl 
129617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
130617b9080SKazutaka YOKOTA }
131617b9080SKazutaka YOKOTA 
132617b9080SKazutaka YOKOTA static void
133617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_timeout(void *arg)
134617b9080SKazutaka YOKOTA {
135617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_t *kbd;
136617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
137617b9080SKazutaka YOKOTA 
138617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1397c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * The original text of the following comments are extracted
1407c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * from syscons.c (1.287)
1417c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 *
142617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * With release 2.1 of the Xaccel server, the keyboard is left
143617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * hanging pretty often. Apparently an interrupt from the
144617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * keyboard is lost, and I don't know why (yet).
1457c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * This ugly hack calls the low-level interrupt routine if input
1467c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * is ready for the keyboard and conveniently hides the problem. XXX
1477c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 *
1487c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * Try removing anything stuck in the keyboard controller; whether
1497c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * it's a keyboard scan code or mouse data. The low-level
1507c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * interrupt routine doesn't read the mouse data directly,
1517c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * but the keyboard controller driver will, as a side effect.
152617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
153617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1547c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * And here is bde's original comment about this:
1557c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 *
1567c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * This is necessary to handle edge triggered interrupts - if we
1577c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * returned when our IRQ is high due to unserviced input, then there
1587c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * would be no more keyboard IRQs until the keyboard is reset by
1597c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * external powers.
1607c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 *
1617c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * The keyboard apparently unwedges the irq in most cases.
162617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
163617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
164617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbd = (keyboard_t *)arg;
165617b9080SKazutaka YOKOTA 	if ((*kbdsw[kbd->kb_index]->lock)(kbd, TRUE)) {
166617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
167617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * We have seen the lock flag is not set. Let's reset
168617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * the flag early, otherwise the LED update routine fails
169617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * which may want the lock during the interrupt routine.
170617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
171617b9080SKazutaka YOKOTA 		(*kbdsw[kbd->kb_index]->lock)(kbd, FALSE);
172617b9080SKazutaka YOKOTA 		if ((*kbdsw[kbd->kb_index]->check_char)(kbd))
173e9deda23SKazutaka YOKOTA 			(*kbdsw[kbd->kb_index]->intr)(kbd, NULL);
174617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
175617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
176617b9080SKazutaka YOKOTA 	timeout(atkbd_timeout, arg, hz/10);
177617b9080SKazutaka YOKOTA }
178617b9080SKazutaka YOKOTA 
179617b9080SKazutaka YOKOTA /* LOW-LEVEL */
180617b9080SKazutaka YOKOTA 
181617b9080SKazutaka YOKOTA #define ATKBD_DEFAULT	0
182617b9080SKazutaka YOKOTA 
183617b9080SKazutaka YOKOTA typedef struct atkbd_state {
184617b9080SKazutaka YOKOTA 	KBDC		kbdc;		/* keyboard controller */
185617b9080SKazutaka YOKOTA 	int		ks_mode;	/* input mode (K_XLATE,K_RAW,K_CODE) */
186617b9080SKazutaka YOKOTA 	int		ks_flags;	/* flags */
187617b9080SKazutaka YOKOTA #define COMPOSE		(1 << 0)
188e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int		ks_polling;
189617b9080SKazutaka YOKOTA 	int		ks_state;	/* shift/lock key state */
190617b9080SKazutaka YOKOTA 	int		ks_accents;	/* accent key index (> 0) */
191617b9080SKazutaka YOKOTA 	u_int		ks_composed_char; /* composed char code (> 0) */
192617b9080SKazutaka YOKOTA 	u_char		ks_prefix;	/* AT scan code prefix */
193617b9080SKazutaka YOKOTA } atkbd_state_t;
194617b9080SKazutaka YOKOTA 
195617b9080SKazutaka YOKOTA /* keyboard driver declaration */
196617b9080SKazutaka YOKOTA static int		atkbd_configure(int flags);
197617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_probe_t	atkbd_probe;
198617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_init_t	atkbd_init;
199617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_term_t	atkbd_term;
200617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_intr_t	atkbd_intr;
201617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_test_if_t	atkbd_test_if;
202617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_enable_t	atkbd_enable;
203617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_disable_t	atkbd_disable;
204617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_read_t	atkbd_read;
205617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_check_t	atkbd_check;
206617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_read_char_t	atkbd_read_char;
207617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_check_char_t	atkbd_check_char;
208617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_ioctl_t	atkbd_ioctl;
209617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_lock_t	atkbd_lock;
210617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_clear_state_t atkbd_clear_state;
211617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_get_state_t	atkbd_get_state;
212617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_set_state_t	atkbd_set_state;
213e9deda23SKazutaka YOKOTA static kbd_poll_mode_t	atkbd_poll;
214617b9080SKazutaka YOKOTA 
21551da11a2SMark Murray static keyboard_switch_t atkbdsw = {
216617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_probe,
217617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_init,
218617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_term,
219617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_intr,
220617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_test_if,
221617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_enable,
222617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_disable,
223617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_read,
224617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_check,
225617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_read_char,
226617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_check_char,
227617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_ioctl,
228617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_lock,
229617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_clear_state,
230617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_get_state,
231617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_set_state,
232617b9080SKazutaka YOKOTA 	genkbd_get_fkeystr,
233e9deda23SKazutaka YOKOTA 	atkbd_poll,
234617b9080SKazutaka YOKOTA 	genkbd_diag,
235617b9080SKazutaka YOKOTA };
236617b9080SKazutaka YOKOTA 
237617b9080SKazutaka YOKOTA KEYBOARD_DRIVER(atkbd, atkbdsw, atkbd_configure);
238617b9080SKazutaka YOKOTA 
239617b9080SKazutaka YOKOTA /* local functions */
24056f5e27cSKazutaka YOKOTA static int		get_typematic(keyboard_t *kbd);
241617b9080SKazutaka YOKOTA static int		setup_kbd_port(KBDC kbdc, int port, int intr);
242617b9080SKazutaka YOKOTA static int		get_kbd_echo(KBDC kbdc);
243617b9080SKazutaka YOKOTA static int		probe_keyboard(KBDC kbdc, int flags);
244617b9080SKazutaka YOKOTA static int		init_keyboard(KBDC kbdc, int *type, int flags);
245617b9080SKazutaka YOKOTA static int		write_kbd(KBDC kbdc, int command, int data);
246617b9080SKazutaka YOKOTA static int		get_kbd_id(KBDC kbdc);
247e9deda23SKazutaka YOKOTA static int		typematic(int delay, int rate);
24857995893SKazutaka YOKOTA static int		typematic_delay(int delay);
24957995893SKazutaka YOKOTA static int		typematic_rate(int rate);
250617b9080SKazutaka YOKOTA 
251617b9080SKazutaka YOKOTA /* local variables */
252617b9080SKazutaka YOKOTA 
253617b9080SKazutaka YOKOTA /* the initial key map, accent map and fkey strings */
254e9deda23SKazutaka YOKOTA #ifdef ATKBD_DFLT_KEYMAP
255e9deda23SKazutaka YOKOTA #define KBD_DFLT_KEYMAP
256e9deda23SKazutaka YOKOTA #include "atkbdmap.h"
257e9deda23SKazutaka YOKOTA #endif
258f359876fSKazutaka YOKOTA #include <dev/kbd/kbdtables.h>
259617b9080SKazutaka YOKOTA 
260617b9080SKazutaka YOKOTA /* structures for the default keyboard */
261617b9080SKazutaka YOKOTA static keyboard_t	default_kbd;
262617b9080SKazutaka YOKOTA static atkbd_state_t	default_kbd_state;
263617b9080SKazutaka YOKOTA static keymap_t		default_keymap;
264617b9080SKazutaka YOKOTA static accentmap_t	default_accentmap;
265617b9080SKazutaka YOKOTA static fkeytab_t	default_fkeytab[NUM_FKEYS];
266617b9080SKazutaka YOKOTA 
267617b9080SKazutaka YOKOTA /*
268617b9080SKazutaka YOKOTA  * The back door to the keyboard driver!
269617b9080SKazutaka YOKOTA  * This function is called by the console driver, via the kbdio module,
270617b9080SKazutaka YOKOTA  * to tickle keyboard drivers when the low-level console is being initialized.
271617b9080SKazutaka YOKOTA  * Almost nothing in the kernel has been initialied yet.  Try to probe
272617b9080SKazutaka YOKOTA  * keyboards if possible.
2732bb113d0SJeroen Ruigrok van der Werven  * NOTE: because of the way the low-level console is initialized, this routine
274617b9080SKazutaka YOKOTA  * may be called more than once!!
275617b9080SKazutaka YOKOTA  */
276617b9080SKazutaka YOKOTA static int
277617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_configure(int flags)
278617b9080SKazutaka YOKOTA {
279617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_t *kbd;
280617b9080SKazutaka YOKOTA 	int arg[2];
281e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int i;
282617b9080SKazutaka YOKOTA 
2836621aa5cSMaxim Sobolev 	/*
2846621aa5cSMaxim Sobolev 	 * Probe the keyboard controller, if not present or if the driver
2856621aa5cSMaxim Sobolev 	 * is disabled, unregister the keyboard if any.
2866621aa5cSMaxim Sobolev 	 */
2876621aa5cSMaxim Sobolev 	if (atkbdc_configure() != 0 ||
2886621aa5cSMaxim Sobolev 	    resource_disabled("atkbd", ATKBD_DEFAULT)) {
289e9deda23SKazutaka YOKOTA 		i = kbd_find_keyboard(ATKBD_DRIVER_NAME, ATKBD_DEFAULT);
290e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (i >= 0) {
291e9deda23SKazutaka YOKOTA 			kbd = kbd_get_keyboard(i);
292e9deda23SKazutaka YOKOTA 			kbd_unregister(kbd);
293e9deda23SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_flags &= ~KB_REGISTERED;
294e9deda23SKazutaka YOKOTA 		}
29529e59d7dSKazutaka YOKOTA 		return 0;
296e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
29757600c23SKazutaka YOKOTA 
29857600c23SKazutaka YOKOTA 	/* XXX: a kludge to obtain the device configuration flags */
29957600c23SKazutaka YOKOTA 	if (resource_int_value("atkbd", ATKBD_DEFAULT, "flags", &i) == 0)
30057600c23SKazutaka YOKOTA 		flags |= i;
301617b9080SKazutaka YOKOTA 
302617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* probe the default keyboard */
303617b9080SKazutaka YOKOTA 	arg[0] = -1;
304617b9080SKazutaka YOKOTA 	arg[1] = -1;
305e9deda23SKazutaka YOKOTA 	kbd = NULL;
306e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (atkbd_probe(ATKBD_DEFAULT, arg, flags))
307e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return 0;
308e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (atkbd_init(ATKBD_DEFAULT, &kbd, arg, flags))
309617b9080SKazutaka YOKOTA 		return 0;
310617b9080SKazutaka YOKOTA 
311e9deda23SKazutaka YOKOTA 	/* return the number of found keyboards */
312e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return 1;
313617b9080SKazutaka YOKOTA }
314617b9080SKazutaka YOKOTA 
315617b9080SKazutaka YOKOTA /* low-level functions */
316617b9080SKazutaka YOKOTA 
317e9deda23SKazutaka YOKOTA /* detect a keyboard */
318617b9080SKazutaka YOKOTA static int
319e9deda23SKazutaka YOKOTA atkbd_probe(int unit, void *arg, int flags)
320e9deda23SKazutaka YOKOTA {
321e9deda23SKazutaka YOKOTA 	KBDC kbdc;
322db3e34cbSKazutaka YOKOTA 	int *data = (int *)arg;	/* data[0]: controller, data[1]: irq */
323e9deda23SKazutaka YOKOTA 
324e9deda23SKazutaka YOKOTA 	/* XXX */
325e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (unit == ATKBD_DEFAULT) {
326e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (KBD_IS_PROBED(&default_kbd))
327e9deda23SKazutaka YOKOTA 			return 0;
328e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
329e9deda23SKazutaka YOKOTA 
330db3e34cbSKazutaka YOKOTA 	kbdc = atkbdc_open(data[0]);
331e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (kbdc == NULL)
332e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
333e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (probe_keyboard(kbdc, flags)) {
334e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (flags & KB_CONF_FAIL_IF_NO_KBD)
335e9deda23SKazutaka YOKOTA 			return ENXIO;
336e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
337e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return 0;
338e9deda23SKazutaka YOKOTA }
339e9deda23SKazutaka YOKOTA 
340e9deda23SKazutaka YOKOTA /* reset and initialize the device */
341e9deda23SKazutaka YOKOTA static int
342e9deda23SKazutaka YOKOTA atkbd_init(int unit, keyboard_t **kbdp, void *arg, int flags)
343617b9080SKazutaka YOKOTA {
344617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_t *kbd;
345617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
346617b9080SKazutaka YOKOTA 	keymap_t *keymap;
347617b9080SKazutaka YOKOTA 	accentmap_t *accmap;
348617b9080SKazutaka YOKOTA 	fkeytab_t *fkeymap;
349617b9080SKazutaka YOKOTA 	int fkeymap_size;
35056f5e27cSKazutaka YOKOTA 	int delay[2];
351db3e34cbSKazutaka YOKOTA 	int *data = (int *)arg;	/* data[0]: controller, data[1]: irq */
352ff690962SSam Leffler 	int error, needfree;
353617b9080SKazutaka YOKOTA 
354617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* XXX */
355617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (unit == ATKBD_DEFAULT) {
356617b9080SKazutaka YOKOTA 		*kbdp = kbd = &default_kbd;
357e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (KBD_IS_INITIALIZED(kbd) && KBD_IS_CONFIGURED(kbd))
358617b9080SKazutaka YOKOTA 			return 0;
359617b9080SKazutaka YOKOTA 		state = &default_kbd_state;
360617b9080SKazutaka YOKOTA 		keymap = &default_keymap;
361617b9080SKazutaka YOKOTA 		accmap = &default_accentmap;
362617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap = default_fkeytab;
363617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap_size =
364617b9080SKazutaka YOKOTA 			sizeof(default_fkeytab)/sizeof(default_fkeytab[0]);
365ff690962SSam Leffler 		needfree = 0;
366617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else if (*kbdp == NULL) {
3677cc0979fSDavid Malone 		*kbdp = kbd = malloc(sizeof(*kbd), M_DEVBUF, M_NOWAIT | M_ZERO);
3687cc0979fSDavid Malone 		state = malloc(sizeof(*state), M_DEVBUF, M_NOWAIT | M_ZERO);
369ff690962SSam Leffler 		/* NB: these will always be initialized 'cuz !KBD_IS_PROBED */
370617b9080SKazutaka YOKOTA 		keymap = malloc(sizeof(key_map), M_DEVBUF, M_NOWAIT);
371617b9080SKazutaka YOKOTA 		accmap = malloc(sizeof(accent_map), M_DEVBUF, M_NOWAIT);
372617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap = malloc(sizeof(fkey_tab), M_DEVBUF, M_NOWAIT);
373617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap_size = sizeof(fkey_tab)/sizeof(fkey_tab[0]);
374ff690962SSam Leffler 		needfree = 1;
3757cc0979fSDavid Malone 		if ((kbd == NULL) || (state == NULL) || (keymap == NULL)
3767cc0979fSDavid Malone 		     || (accmap == NULL) || (fkeymap == NULL)) {
377ff690962SSam Leffler 			error = ENOMEM;
378ff690962SSam Leffler 			goto bad;
379617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
380e9deda23SKazutaka YOKOTA 	} else if (KBD_IS_INITIALIZED(*kbdp) && KBD_IS_CONFIGURED(*kbdp)) {
381617b9080SKazutaka YOKOTA 		return 0;
382617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else {
383617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbd = *kbdp;
384617b9080SKazutaka YOKOTA 		state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
385617b9080SKazutaka YOKOTA 		bzero(state, sizeof(*state));
386617b9080SKazutaka YOKOTA 		keymap = kbd->kb_keymap;
387617b9080SKazutaka YOKOTA 		accmap = kbd->kb_accentmap;
388617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap = kbd->kb_fkeytab;
389617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap_size = kbd->kb_fkeytab_size;
390ff690962SSam Leffler 		needfree = 0;
391617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
392617b9080SKazutaka YOKOTA 
393e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_PROBED(kbd)) {
394db3e34cbSKazutaka YOKOTA 		state->kbdc = atkbdc_open(data[0]);
395ff690962SSam Leffler 		if (state->kbdc == NULL) {
396ff690962SSam Leffler 			error = ENXIO;
397ff690962SSam Leffler 			goto bad;
398ff690962SSam Leffler 		}
399e9deda23SKazutaka YOKOTA 		kbd_init_struct(kbd, ATKBD_DRIVER_NAME, KB_OTHER, unit, flags,
400db3e34cbSKazutaka YOKOTA 				0, 0);
401617b9080SKazutaka YOKOTA 		bcopy(&key_map, keymap, sizeof(key_map));
402617b9080SKazutaka YOKOTA 		bcopy(&accent_map, accmap, sizeof(accent_map));
403617b9080SKazutaka YOKOTA 		bcopy(fkey_tab, fkeymap,
404617b9080SKazutaka YOKOTA 		      imin(fkeymap_size*sizeof(fkeymap[0]), sizeof(fkey_tab)));
405617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbd_set_maps(kbd, keymap, accmap, fkeymap, fkeymap_size);
406617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbd->kb_data = (void *)state;
407617b9080SKazutaka YOKOTA 
408e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (probe_keyboard(state->kbdc, flags)) { /* shouldn't happen */
409ff690962SSam Leffler 			if (flags & KB_CONF_FAIL_IF_NO_KBD) {
410ff690962SSam Leffler 				error = ENXIO;
411ff690962SSam Leffler 				goto bad;
412ff690962SSam Leffler 			}
413617b9080SKazutaka YOKOTA 		} else {
414617b9080SKazutaka YOKOTA 			KBD_FOUND_DEVICE(kbd);
415617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
416617b9080SKazutaka YOKOTA 		atkbd_clear_state(kbd);
417617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_mode = K_XLATE;
418617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
419617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * FIXME: set the initial value for lock keys in ks_state
420617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * according to the BIOS data?
421617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
422617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_PROBE_DONE(kbd);
423617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
424e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_INITIALIZED(kbd) && !(flags & KB_CONF_PROBE_ONLY)) {
4256c6028ffSKazutaka YOKOTA 		kbd->kb_config = flags & ~KB_CONF_PROBE_ONLY;
426617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (KBD_HAS_DEVICE(kbd)
427e9deda23SKazutaka YOKOTA 	    	    && init_keyboard(state->kbdc, &kbd->kb_type, kbd->kb_config)
4288ce4e518SHidetoshi Shimokawa 	    	    && (kbd->kb_config & KB_CONF_FAIL_IF_NO_KBD)) {
4298ce4e518SHidetoshi Shimokawa 			kbd_unregister(kbd);
430ff690962SSam Leffler 			error = ENXIO;
431ff690962SSam Leffler 			goto bad;
4328ce4e518SHidetoshi Shimokawa 		}
433e9deda23SKazutaka YOKOTA 		atkbd_ioctl(kbd, KDSETLED, (caddr_t)&state->ks_state);
43456f5e27cSKazutaka YOKOTA 		get_typematic(kbd);
43556f5e27cSKazutaka YOKOTA 		delay[0] = kbd->kb_delay1;
43656f5e27cSKazutaka YOKOTA 		delay[1] = kbd->kb_delay2;
43756f5e27cSKazutaka YOKOTA 		atkbd_ioctl(kbd, KDSETREPEAT, (caddr_t)delay);
438617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_INIT_DONE(kbd);
439617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
440617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_CONFIGURED(kbd)) {
441ff690962SSam Leffler 		if (kbd_register(kbd) < 0) {
442ff690962SSam Leffler 			error = ENXIO;
443ff690962SSam Leffler 			goto bad;
444ff690962SSam Leffler 		}
445617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_CONFIG_DONE(kbd);
446617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
447617b9080SKazutaka YOKOTA 
448617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
449ff690962SSam Leffler bad:
450ff690962SSam Leffler 	if (needfree) {
451ff690962SSam Leffler 		if (state != NULL)
452ff690962SSam Leffler 			free(state, M_DEVBUF);
453ff690962SSam Leffler 		if (keymap != NULL)
454ff690962SSam Leffler 			free(keymap, M_DEVBUF);
455ff690962SSam Leffler 		if (accmap != NULL)
456ff690962SSam Leffler 			free(accmap, M_DEVBUF);
457ff690962SSam Leffler 		if (fkeymap != NULL)
458ff690962SSam Leffler 			free(fkeymap, M_DEVBUF);
459ff690962SSam Leffler 		if (kbd != NULL) {
460ff690962SSam Leffler 			free(kbd, M_DEVBUF);
461ff690962SSam Leffler 			*kbdp = NULL;	/* insure ref doesn't leak to caller */
462ff690962SSam Leffler 		}
463ff690962SSam Leffler 	}
464ff690962SSam Leffler 	return error;
465617b9080SKazutaka YOKOTA }
466617b9080SKazutaka YOKOTA 
467617b9080SKazutaka YOKOTA /* finish using this keyboard */
468617b9080SKazutaka YOKOTA static int
469617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_term(keyboard_t *kbd)
470617b9080SKazutaka YOKOTA {
471617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbd_unregister(kbd);
472617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
473617b9080SKazutaka YOKOTA }
474617b9080SKazutaka YOKOTA 
475617b9080SKazutaka YOKOTA /* keyboard interrupt routine */
476617b9080SKazutaka YOKOTA static int
477e9deda23SKazutaka YOKOTA atkbd_intr(keyboard_t *kbd, void *arg)
478617b9080SKazutaka YOKOTA {
479617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
48056f5e27cSKazutaka YOKOTA 	int delay[2];
481617b9080SKazutaka YOKOTA 	int c;
482617b9080SKazutaka YOKOTA 
483617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (KBD_IS_ACTIVE(kbd) && KBD_IS_BUSY(kbd)) {
484617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* let the callback function to process the input */
485617b9080SKazutaka YOKOTA 		(*kbd->kb_callback.kc_func)(kbd, KBDIO_KEYINPUT,
486617b9080SKazutaka YOKOTA 					    kbd->kb_callback.kc_arg);
487617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else {
488617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* read and discard the input; no one is waiting for input */
489617b9080SKazutaka YOKOTA 		do {
490617b9080SKazutaka YOKOTA 			c = atkbd_read_char(kbd, FALSE);
491617b9080SKazutaka YOKOTA 		} while (c != NOKEY);
492617b9080SKazutaka YOKOTA 
493617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (!KBD_HAS_DEVICE(kbd)) {
494617b9080SKazutaka YOKOTA 			/*
495617b9080SKazutaka YOKOTA 			 * The keyboard was not detected before;
496617b9080SKazutaka YOKOTA 			 * it must have been reconnected!
497617b9080SKazutaka YOKOTA 			 */
498617b9080SKazutaka YOKOTA 			state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
499617b9080SKazutaka YOKOTA 			init_keyboard(state->kbdc, &kbd->kb_type,
500617b9080SKazutaka YOKOTA 				      kbd->kb_config);
501617b9080SKazutaka YOKOTA 			atkbd_ioctl(kbd, KDSETLED, (caddr_t)&state->ks_state);
50256f5e27cSKazutaka YOKOTA 			get_typematic(kbd);
50356f5e27cSKazutaka YOKOTA 			delay[0] = kbd->kb_delay1;
50456f5e27cSKazutaka YOKOTA 			delay[1] = kbd->kb_delay2;
50556f5e27cSKazutaka YOKOTA 			atkbd_ioctl(kbd, KDSETREPEAT, (caddr_t)delay);
506617b9080SKazutaka YOKOTA 			KBD_FOUND_DEVICE(kbd);
507617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
508617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
509617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
510617b9080SKazutaka YOKOTA }
511617b9080SKazutaka YOKOTA 
512617b9080SKazutaka YOKOTA /* test the interface to the device */
513617b9080SKazutaka YOKOTA static int
514617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_test_if(keyboard_t *kbd)
515617b9080SKazutaka YOKOTA {
516617b9080SKazutaka YOKOTA 	int error;
517617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
518617b9080SKazutaka YOKOTA 
519617b9080SKazutaka YOKOTA 	error = 0;
520617b9080SKazutaka YOKOTA 	empty_both_buffers(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc, 10);
521617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
522617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!test_controller(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc))
523617b9080SKazutaka YOKOTA 		error = EIO;
524617b9080SKazutaka YOKOTA 	else if (test_kbd_port(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc) != 0)
525617b9080SKazutaka YOKOTA 		error = EIO;
526617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
527617b9080SKazutaka YOKOTA 
528617b9080SKazutaka YOKOTA 	return error;
529617b9080SKazutaka YOKOTA }
530617b9080SKazutaka YOKOTA 
531617b9080SKazutaka YOKOTA /*
532617b9080SKazutaka YOKOTA  * Enable the access to the device; until this function is called,
533617b9080SKazutaka YOKOTA  * the client cannot read from the keyboard.
534617b9080SKazutaka YOKOTA  */
535617b9080SKazutaka YOKOTA static int
536617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_enable(keyboard_t *kbd)
537617b9080SKazutaka YOKOTA {
538617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
539617b9080SKazutaka YOKOTA 
540617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
541617b9080SKazutaka YOKOTA 	KBD_ACTIVATE(kbd);
542617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
543617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
544617b9080SKazutaka YOKOTA }
545617b9080SKazutaka YOKOTA 
546617b9080SKazutaka YOKOTA /* disallow the access to the device */
547617b9080SKazutaka YOKOTA static int
548617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_disable(keyboard_t *kbd)
549617b9080SKazutaka YOKOTA {
550617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
551617b9080SKazutaka YOKOTA 
552617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
553617b9080SKazutaka YOKOTA 	KBD_DEACTIVATE(kbd);
554617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
555617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
556617b9080SKazutaka YOKOTA }
557617b9080SKazutaka YOKOTA 
558617b9080SKazutaka YOKOTA /* read one byte from the keyboard if it's allowed */
559617b9080SKazutaka YOKOTA static int
560617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_read(keyboard_t *kbd, int wait)
561617b9080SKazutaka YOKOTA {
562617b9080SKazutaka YOKOTA 	int c;
563617b9080SKazutaka YOKOTA 
564617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (wait)
565617b9080SKazutaka YOKOTA 		c = read_kbd_data(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc);
566617b9080SKazutaka YOKOTA 	else
567617b9080SKazutaka YOKOTA 		c = read_kbd_data_no_wait(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc);
56882d654e8SKazutaka YOKOTA 	if (c != -1)
56982d654e8SKazutaka YOKOTA 		++kbd->kb_count;
570617b9080SKazutaka YOKOTA 	return (KBD_IS_ACTIVE(kbd) ? c : -1);
571617b9080SKazutaka YOKOTA }
572617b9080SKazutaka YOKOTA 
573617b9080SKazutaka YOKOTA /* check if data is waiting */
574617b9080SKazutaka YOKOTA static int
575617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_check(keyboard_t *kbd)
576617b9080SKazutaka YOKOTA {
577617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_ACTIVE(kbd))
578617b9080SKazutaka YOKOTA 		return FALSE;
579617b9080SKazutaka YOKOTA 	return kbdc_data_ready(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc);
580617b9080SKazutaka YOKOTA }
581617b9080SKazutaka YOKOTA 
582617b9080SKazutaka YOKOTA /* read char from the keyboard */
583617b9080SKazutaka YOKOTA static u_int
584617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_read_char(keyboard_t *kbd, int wait)
585617b9080SKazutaka YOKOTA {
586617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
587617b9080SKazutaka YOKOTA 	u_int action;
588617b9080SKazutaka YOKOTA 	int scancode;
589617b9080SKazutaka YOKOTA 	int keycode;
590617b9080SKazutaka YOKOTA 
591617b9080SKazutaka YOKOTA 	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
592617b9080SKazutaka YOKOTA next_code:
593617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* do we have a composed char to return? */
594617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!(state->ks_flags & COMPOSE) && (state->ks_composed_char > 0)) {
595617b9080SKazutaka YOKOTA 		action = state->ks_composed_char;
596617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_composed_char = 0;
597617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (action > UCHAR_MAX)
598617b9080SKazutaka YOKOTA 			return ERRKEY;
599617b9080SKazutaka YOKOTA 		return action;
600617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
601617b9080SKazutaka YOKOTA 
602617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* see if there is something in the keyboard port */
603617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (wait) {
604617b9080SKazutaka YOKOTA 		do {
605617b9080SKazutaka YOKOTA 			scancode = read_kbd_data(state->kbdc);
606617b9080SKazutaka YOKOTA 		} while (scancode == -1);
607617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else {
608617b9080SKazutaka YOKOTA 		scancode = read_kbd_data_no_wait(state->kbdc);
609617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (scancode == -1)
610617b9080SKazutaka YOKOTA 			return NOKEY;
611617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
61282d654e8SKazutaka YOKOTA 	++kbd->kb_count;
61382d654e8SKazutaka YOKOTA 
61482d654e8SKazutaka YOKOTA #if KBDIO_DEBUG >= 10
61582d654e8SKazutaka YOKOTA 	printf("atkbd_read_char(): scancode:0x%x\n", scancode);
61682d654e8SKazutaka YOKOTA #endif
617617b9080SKazutaka YOKOTA 
618617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* return the byte as is for the K_RAW mode */
619617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (state->ks_mode == K_RAW)
620617b9080SKazutaka YOKOTA 		return scancode;
621617b9080SKazutaka YOKOTA 
622617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* translate the scan code into a keycode */
623617b9080SKazutaka YOKOTA 	keycode = scancode & 0x7F;
624617b9080SKazutaka YOKOTA 	switch (state->ks_prefix) {
625617b9080SKazutaka YOKOTA 	case 0x00:	/* normal scancode */
626617b9080SKazutaka YOKOTA 		switch(scancode) {
627617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xB8:	/* left alt (compose key) released */
628617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & COMPOSE) {
629617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_flags &= ~COMPOSE;
630617b9080SKazutaka YOKOTA 				if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
631617b9080SKazutaka YOKOTA 					state->ks_composed_char = 0;
632617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
633617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
634617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x38:	/* left alt (compose key) pressed */
635617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (!(state->ks_flags & COMPOSE)) {
636617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_flags |= COMPOSE;
637617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_composed_char = 0;
638617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
639617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
640617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xE0:
641617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xE1:
642617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_prefix = scancode;
643617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
644617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
645617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
646617b9080SKazutaka YOKOTA 	case 0xE0:      /* 0xE0 prefix */
647617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_prefix = 0;
648617b9080SKazutaka YOKOTA 		switch (keycode) {
649617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x1C:	/* right enter key */
650617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x59;
651617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
652617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x1D:	/* right ctrl key */
653617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x5A;
654617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
655617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x35:	/* keypad divide key */
656617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x5B;
657617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
658617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x37:	/* print scrn key */
659617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x5C;
660617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
661617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x38:	/* right alt key (alt gr) */
662617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x5D;
663617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
664ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x46:	/* ctrl-pause/break on AT 101 (see below) */
665ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x68;
666ffba82a9SKazutaka YOKOTA 	    		break;
667617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x47:	/* grey home key */
668617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x5E;
669617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
670617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x48:	/* grey up arrow key */
671617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x5F;
672617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
673617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x49:	/* grey page up key */
674617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x60;
675617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
676617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4B:	/* grey left arrow key */
677617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x61;
678617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
679617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4D:	/* grey right arrow key */
680617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x62;
681617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
682617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4F:	/* grey end key */
683617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x63;
684617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
685617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x50:	/* grey down arrow key */
686617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x64;
687617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
688617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x51:	/* grey page down key */
689617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x65;
690617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
691617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x52:	/* grey insert key */
692617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x66;
693617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
694617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x53:	/* grey delete key */
695617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x67;
696617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
697617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* the following 3 are only used on the MS "Natural" keyboard */
698617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x5b:	/* left Window key */
699617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x69;
700617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
701617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x5c:	/* right Window key */
702617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x6a;
703617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
704617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x5d:	/* menu key */
705617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x6b;
706617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
7077ea199a7SMax Khon 		case 0x5e:	/* power key */
7087ea199a7SMax Khon 			keycode = 0x6d;
7097ea199a7SMax Khon 			break;
7107ea199a7SMax Khon 		case 0x5f:	/* sleep key */
7117ea199a7SMax Khon 			keycode = 0x6e;
7127ea199a7SMax Khon 			break;
7137ea199a7SMax Khon 		case 0x63:	/* wake key */
7147ea199a7SMax Khon 			keycode = 0x6f;
7157ea199a7SMax Khon 			break;
716617b9080SKazutaka YOKOTA 		default:	/* ignore everything else */
717617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		goto next_code;
718617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
719617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
720617b9080SKazutaka YOKOTA     	case 0xE1:	/* 0xE1 prefix */
721ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		/*
722ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 * The pause/break key on the 101 keyboard produces:
723ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 * E1-1D-45 E1-9D-C5
724ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 * Ctrl-pause/break produces:
725ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 * E0-46 E0-C6 (See above.)
726ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 */
727617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_prefix = 0;
728617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (keycode == 0x1D)
729617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		state->ks_prefix = 0x1D;
730617b9080SKazutaka YOKOTA 		goto next_code;
731617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* NOT REACHED */
732617b9080SKazutaka YOKOTA     	case 0x1D:	/* pause / break */
733617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_prefix = 0;
734617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (keycode != 0x45)
735617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
736617b9080SKazutaka YOKOTA 		keycode = 0x68;
737617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
738617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
739617b9080SKazutaka YOKOTA 
740ffba82a9SKazutaka YOKOTA 	if (kbd->kb_type == KB_84) {
741ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		switch (keycode) {
742ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x37:	/* *(numpad)/print screen */
743ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & SHIFTS)
744ffba82a9SKazutaka YOKOTA 	    			keycode = 0x5c;	/* print screen */
745ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
746ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x45:	/* num lock/pause */
747ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & CTLS)
748ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x68;	/* pause */
749ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
750ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x46:	/* scroll lock/break */
751ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & CTLS)
752ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x6c;	/* break */
753ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
754ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		}
755ffba82a9SKazutaka YOKOTA 	} else if (kbd->kb_type == KB_101) {
756ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		switch (keycode) {
757ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x5c:	/* print screen */
758ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & ALTS)
759ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x54;	/* sysrq */
760ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
761ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x68:	/* pause/break */
762ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & CTLS)
763ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x6c;	/* break */
764ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
765ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		}
766ffba82a9SKazutaka YOKOTA 	}
767ffba82a9SKazutaka YOKOTA 
768617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* return the key code in the K_CODE mode */
769617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (state->ks_mode == K_CODE)
770617b9080SKazutaka YOKOTA 		return (keycode | (scancode & 0x80));
771617b9080SKazutaka YOKOTA 
772617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* compose a character code */
773617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (state->ks_flags & COMPOSE) {
77483fc7c6cSKazutaka YOKOTA 		switch (keycode | (scancode & 0x80)) {
775617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* key pressed, process it */
776617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x47: case 0x48: case 0x49:	/* keypad 7,8,9 */
777617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char *= 10;
778194da42dSKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char += keycode - 0x40;
779617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
780617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
781617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
782617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4B: case 0x4C: case 0x4D:	/* keypad 4,5,6 */
783617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char *= 10;
784194da42dSKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char += keycode - 0x47;
785617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
786617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
787617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
788617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4F: case 0x50: case 0x51:	/* keypad 1,2,3 */
789617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char *= 10;
790194da42dSKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char += keycode - 0x4E;
791617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
792617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
793617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
794617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x52:				/* keypad 0 */
795617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char *= 10;
796617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
797617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
798617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
799617b9080SKazutaka YOKOTA 
800617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* key released, no interest here */
801617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xC7: case 0xC8: case 0xC9:	/* keypad 7,8,9 */
802617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xCB: case 0xCC: case 0xCD:	/* keypad 4,5,6 */
803617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xCF: case 0xD0: case 0xD1:	/* keypad 1,2,3 */
804617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xD2:				/* keypad 0 */
805617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
806617b9080SKazutaka YOKOTA 
807617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x38:				/* left alt key */
808617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
809617b9080SKazutaka YOKOTA 
810617b9080SKazutaka YOKOTA 		default:
811617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > 0) {
812617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_flags &= ~COMPOSE;
813617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_composed_char = 0;
814617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
815617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
816617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
817617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
818617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
819617b9080SKazutaka YOKOTA 
820617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* keycode to key action */
821617b9080SKazutaka YOKOTA 	action = genkbd_keyaction(kbd, keycode, scancode & 0x80,
822617b9080SKazutaka YOKOTA 				  &state->ks_state, &state->ks_accents);
823617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (action == NOKEY)
824617b9080SKazutaka YOKOTA 		goto next_code;
825617b9080SKazutaka YOKOTA 	else
826617b9080SKazutaka YOKOTA 		return action;
827617b9080SKazutaka YOKOTA }
828617b9080SKazutaka YOKOTA 
829617b9080SKazutaka YOKOTA /* check if char is waiting */
830617b9080SKazutaka YOKOTA static int
831617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_check_char(keyboard_t *kbd)
832617b9080SKazutaka YOKOTA {
833617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
834617b9080SKazutaka YOKOTA 
835617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_ACTIVE(kbd))
836617b9080SKazutaka YOKOTA 		return FALSE;
837617b9080SKazutaka YOKOTA 	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
838617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!(state->ks_flags & COMPOSE) && (state->ks_composed_char > 0))
839617b9080SKazutaka YOKOTA 		return TRUE;
840617b9080SKazutaka YOKOTA 	return kbdc_data_ready(state->kbdc);
841617b9080SKazutaka YOKOTA }
842617b9080SKazutaka YOKOTA 
843617b9080SKazutaka YOKOTA /* some useful control functions */
844617b9080SKazutaka YOKOTA static int
845617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_ioctl(keyboard_t *kbd, u_long cmd, caddr_t arg)
846617b9080SKazutaka YOKOTA {
847520b6353SMarius Strobl 	/* translate LED_XXX bits into the device specific bits */
848617b9080SKazutaka YOKOTA 	static u_char ledmap[8] = {
849617b9080SKazutaka YOKOTA 		0, 4, 2, 6, 1, 5, 3, 7,
850617b9080SKazutaka YOKOTA 	};
851617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state = kbd->kb_data;
852617b9080SKazutaka YOKOTA 	int error;
853617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
854617b9080SKazutaka YOKOTA 	int i;
8559fddcc66SRuslan Ermilov #if defined(COMPAT_FREEBSD6) || defined(COMPAT_FREEBSD5) || \
8569fddcc66SRuslan Ermilov     defined(COMPAT_FREEBSD4) || defined(COMPAT_43)
8579fddcc66SRuslan Ermilov 	int ival;
8589fddcc66SRuslan Ermilov #endif
859617b9080SKazutaka YOKOTA 
860617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
861617b9080SKazutaka YOKOTA 	switch (cmd) {
862617b9080SKazutaka YOKOTA 
863617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDGKBMODE:		/* get keyboard mode */
864617b9080SKazutaka YOKOTA 		*(int *)arg = state->ks_mode;
865617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
8669fddcc66SRuslan Ermilov #if defined(COMPAT_FREEBSD6) || defined(COMPAT_FREEBSD5) || \
8679fddcc66SRuslan Ermilov     defined(COMPAT_FREEBSD4) || defined(COMPAT_43)
8689fddcc66SRuslan Ermilov 	case _IO('K', 7):
8699fddcc66SRuslan Ermilov 		ival = IOCPARM_IVAL(arg);
8709fddcc66SRuslan Ermilov 		arg = (caddr_t)&ival;
8719fddcc66SRuslan Ermilov 		/* FALLTHROUGH */
8729fddcc66SRuslan Ermilov #endif
873617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDSKBMODE:		/* set keyboard mode */
874617b9080SKazutaka YOKOTA 		switch (*(int *)arg) {
875617b9080SKazutaka YOKOTA 		case K_XLATE:
876617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_mode != K_XLATE) {
877617b9080SKazutaka YOKOTA 				/* make lock key state and LED state match */
878617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_state &= ~LOCK_MASK;
879617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_state |= KBD_LED_VAL(kbd);
880617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
881617b9080SKazutaka YOKOTA 			/* FALLTHROUGH */
882617b9080SKazutaka YOKOTA 		case K_RAW:
883617b9080SKazutaka YOKOTA 		case K_CODE:
884617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_mode != *(int *)arg) {
885617b9080SKazutaka YOKOTA 				atkbd_clear_state(kbd);
886617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_mode = *(int *)arg;
887617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
888617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
889617b9080SKazutaka YOKOTA 		default:
890617b9080SKazutaka YOKOTA 			splx(s);
891617b9080SKazutaka YOKOTA 			return EINVAL;
892617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
893617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
894617b9080SKazutaka YOKOTA 
895617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDGETLED:		/* get keyboard LED */
896617b9080SKazutaka YOKOTA 		*(int *)arg = KBD_LED_VAL(kbd);
897617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
8989fddcc66SRuslan Ermilov #if defined(COMPAT_FREEBSD6) || defined(COMPAT_FREEBSD5) || \
8999fddcc66SRuslan Ermilov     defined(COMPAT_FREEBSD4) || defined(COMPAT_43)
9009fddcc66SRuslan Ermilov 	case _IO('K', 66):
9019fddcc66SRuslan Ermilov 		ival = IOCPARM_IVAL(arg);
9029fddcc66SRuslan Ermilov 		arg = (caddr_t)&ival;
9039fddcc66SRuslan Ermilov 		/* FALLTHROUGH */
9049fddcc66SRuslan Ermilov #endif
905617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDSETLED:		/* set keyboard LED */
906617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* NOTE: lock key state in ks_state won't be changed */
907617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (*(int *)arg & ~LOCK_MASK) {
908617b9080SKazutaka YOKOTA 			splx(s);
909617b9080SKazutaka YOKOTA 			return EINVAL;
910617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
911617b9080SKazutaka YOKOTA 		i = *(int *)arg;
912617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* replace CAPS LED with ALTGR LED for ALTGR keyboards */
9132073104fSAndrey A. Chernov 		if (state->ks_mode == K_XLATE &&
9142073104fSAndrey A. Chernov 		    kbd->kb_keymap->n_keys > ALTGR_OFFSET) {
915617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (i & ALKED)
916617b9080SKazutaka YOKOTA 				i |= CLKED;
917617b9080SKazutaka YOKOTA 			else
918617b9080SKazutaka YOKOTA 				i &= ~CLKED;
919617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
920617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (KBD_HAS_DEVICE(kbd)) {
921617b9080SKazutaka YOKOTA 			error = write_kbd(state->kbdc, KBDC_SET_LEDS,
922617b9080SKazutaka YOKOTA 					  ledmap[i & LED_MASK]);
923617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (error) {
924617b9080SKazutaka YOKOTA 				splx(s);
925617b9080SKazutaka YOKOTA 				return error;
926617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
927617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
928617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_LED_VAL(kbd) = *(int *)arg;
929617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
930617b9080SKazutaka YOKOTA 
931617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDGKBSTATE:	/* get lock key state */
932617b9080SKazutaka YOKOTA 		*(int *)arg = state->ks_state & LOCK_MASK;
933617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
9349fddcc66SRuslan Ermilov #if defined(COMPAT_FREEBSD6) || defined(COMPAT_FREEBSD5) || \
9359fddcc66SRuslan Ermilov     defined(COMPAT_FREEBSD4) || defined(COMPAT_43)
9369fddcc66SRuslan Ermilov 	case _IO('K', 20):
9379fddcc66SRuslan Ermilov 		ival = IOCPARM_IVAL(arg);
9389fddcc66SRuslan Ermilov 		arg = (caddr_t)&ival;
9399fddcc66SRuslan Ermilov 		/* FALLTHROUGH */
9409fddcc66SRuslan Ermilov #endif
941617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDSKBSTATE:	/* set lock key state */
942617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (*(int *)arg & ~LOCK_MASK) {
943617b9080SKazutaka YOKOTA 			splx(s);
944617b9080SKazutaka YOKOTA 			return EINVAL;
945617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
946617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_state &= ~LOCK_MASK;
947617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_state |= *(int *)arg;
948617b9080SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
949617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* set LEDs and quit */
950617b9080SKazutaka YOKOTA 		return atkbd_ioctl(kbd, KDSETLED, arg);
951617b9080SKazutaka YOKOTA 
952e9deda23SKazutaka YOKOTA 	case KDSETREPEAT:	/* set keyboard repeat rate (new interface) */
953617b9080SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
954617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (!KBD_HAS_DEVICE(kbd))
955617b9080SKazutaka YOKOTA 			return 0;
956e9deda23SKazutaka YOKOTA 		i = typematic(((int *)arg)[0], ((int *)arg)[1]);
95757995893SKazutaka YOKOTA 		error = write_kbd(state->kbdc, KBDC_SET_TYPEMATIC, i);
95857995893SKazutaka YOKOTA 		if (error == 0) {
95957995893SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_delay1 = typematic_delay(i);
96057995893SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_delay2 = typematic_rate(i);
96157995893SKazutaka YOKOTA 		}
96257995893SKazutaka YOKOTA 		return error;
963e9deda23SKazutaka YOKOTA 
9649fddcc66SRuslan Ermilov #if defined(COMPAT_FREEBSD6) || defined(COMPAT_FREEBSD5) || \
9659fddcc66SRuslan Ermilov     defined(COMPAT_FREEBSD4) || defined(COMPAT_43)
9669fddcc66SRuslan Ermilov 	case _IO('K', 67):
9679fddcc66SRuslan Ermilov 		ival = IOCPARM_IVAL(arg);
9689fddcc66SRuslan Ermilov 		arg = (caddr_t)&ival;
9699fddcc66SRuslan Ermilov 		/* FALLTHROUGH */
9709fddcc66SRuslan Ermilov #endif
971e9deda23SKazutaka YOKOTA 	case KDSETRAD:		/* set keyboard repeat rate (old interface) */
972e9deda23SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
973e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (!KBD_HAS_DEVICE(kbd))
974e9deda23SKazutaka YOKOTA 			return 0;
97557995893SKazutaka YOKOTA 		error = write_kbd(state->kbdc, KBDC_SET_TYPEMATIC, *(int *)arg);
97657995893SKazutaka YOKOTA 		if (error == 0) {
97757995893SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_delay1 = typematic_delay(*(int *)arg);
97857995893SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_delay2 = typematic_rate(*(int *)arg);
97957995893SKazutaka YOKOTA 		}
98057995893SKazutaka YOKOTA 		return error;
981617b9080SKazutaka YOKOTA 
982617b9080SKazutaka YOKOTA 	case PIO_KEYMAP:	/* set keyboard translation table */
983617b9080SKazutaka YOKOTA 	case PIO_KEYMAPENT:	/* set keyboard translation table entry */
984617b9080SKazutaka YOKOTA 	case PIO_DEADKEYMAP:	/* set accent key translation table */
985617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_accents = 0;
986617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* FALLTHROUGH */
987617b9080SKazutaka YOKOTA 	default:
988617b9080SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
989617b9080SKazutaka YOKOTA 		return genkbd_commonioctl(kbd, cmd, arg);
990617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
991617b9080SKazutaka YOKOTA 
992617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
993617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
994617b9080SKazutaka YOKOTA }
995617b9080SKazutaka YOKOTA 
996617b9080SKazutaka YOKOTA /* lock the access to the keyboard */
997617b9080SKazutaka YOKOTA static int
998617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_lock(keyboard_t *kbd, int lock)
999617b9080SKazutaka YOKOTA {
1000617b9080SKazutaka YOKOTA 	return kbdc_lock(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc, lock);
1001617b9080SKazutaka YOKOTA }
1002617b9080SKazutaka YOKOTA 
1003617b9080SKazutaka YOKOTA /* clear the internal state of the keyboard */
1004617b9080SKazutaka YOKOTA static void
1005617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_clear_state(keyboard_t *kbd)
1006617b9080SKazutaka YOKOTA {
1007617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
1008617b9080SKazutaka YOKOTA 
1009617b9080SKazutaka YOKOTA 	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
1010617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_flags = 0;
1011e9deda23SKazutaka YOKOTA 	state->ks_polling = 0;
1012617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_state &= LOCK_MASK;	/* preserve locking key state */
1013617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_accents = 0;
1014617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_composed_char = 0;
1015617b9080SKazutaka YOKOTA #if 0
1016617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_prefix = 0; /* XXX */
1017617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
1018617b9080SKazutaka YOKOTA }
1019617b9080SKazutaka YOKOTA 
1020617b9080SKazutaka YOKOTA /* save the internal state */
1021617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1022617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_get_state(keyboard_t *kbd, void *buf, size_t len)
1023617b9080SKazutaka YOKOTA {
1024617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (len == 0)
1025617b9080SKazutaka YOKOTA 		return sizeof(atkbd_state_t);
1026617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (len < sizeof(atkbd_state_t))
1027617b9080SKazutaka YOKOTA 		return -1;
1028617b9080SKazutaka YOKOTA 	bcopy(kbd->kb_data, buf, sizeof(atkbd_state_t));
1029617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1030617b9080SKazutaka YOKOTA }
1031617b9080SKazutaka YOKOTA 
1032617b9080SKazutaka YOKOTA /* set the internal state */
1033617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1034617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_set_state(keyboard_t *kbd, void *buf, size_t len)
1035617b9080SKazutaka YOKOTA {
1036617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (len < sizeof(atkbd_state_t))
1037617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENOMEM;
1038617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc
1039617b9080SKazutaka YOKOTA 		!= ((atkbd_state_t *)buf)->kbdc)
1040617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENOMEM;
1041617b9080SKazutaka YOKOTA 	bcopy(buf, kbd->kb_data, sizeof(atkbd_state_t));
1042617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1043617b9080SKazutaka YOKOTA }
1044617b9080SKazutaka YOKOTA 
1045e9deda23SKazutaka YOKOTA static int
1046e9deda23SKazutaka YOKOTA atkbd_poll(keyboard_t *kbd, int on)
1047e9deda23SKazutaka YOKOTA {
1048e9deda23SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
1049e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int s;
1050e9deda23SKazutaka YOKOTA 
1051e9deda23SKazutaka YOKOTA 	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
1052e9deda23SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
1053e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (on)
1054e9deda23SKazutaka YOKOTA 		++state->ks_polling;
1055e9deda23SKazutaka YOKOTA 	else
1056e9deda23SKazutaka YOKOTA 		--state->ks_polling;
1057e9deda23SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
1058e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1059e9deda23SKazutaka YOKOTA }
1060e9deda23SKazutaka YOKOTA 
1061520b6353SMarius Strobl static void
1062520b6353SMarius Strobl atkbd_shutdown_final(void *v)
1063520b6353SMarius Strobl {
1064520b6353SMarius Strobl #ifdef __sparc64__
1065520b6353SMarius Strobl 	keyboard_t *kbd = v;
1066520b6353SMarius Strobl 	KBDC kbdc = ((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc;
1067520b6353SMarius Strobl 
1068520b6353SMarius Strobl 	/*
1069520b6353SMarius Strobl 	 * Turn off the translation in preparation for handing the keyboard
1070520b6353SMarius Strobl 	 * over to the OFW as the OBP driver doesn't use translation and
1071520b6353SMarius Strobl 	 * also doesn't disable it itself resulting in a broken keymap at
1072520b6353SMarius Strobl 	 * the boot prompt. Also disable the aux port and the interrupts as
1073520b6353SMarius Strobl 	 * the OBP driver doesn't use them, i.e. polls the keyboard. Not
1074520b6353SMarius Strobl 	 * disabling the interrupts doesn't cause real problems but the
1075520b6353SMarius Strobl 	 * responsiveness is a bit better when they are turned off.
1076520b6353SMarius Strobl 	 */
1077520b6353SMarius Strobl 	send_kbd_command(kbdc, KBDC_DISABLE_KBD);
1078520b6353SMarius Strobl 	set_controller_command_byte(kbdc,
1079520b6353SMarius Strobl 	    KBD_AUX_CONTROL_BITS | KBD_KBD_CONTROL_BITS | KBD_TRANSLATION,
1080520b6353SMarius Strobl 	    KBD_DISABLE_AUX_PORT | KBD_DISABLE_KBD_INT | KBD_ENABLE_KBD_PORT);
1081520b6353SMarius Strobl 	send_kbd_command(kbdc, KBDC_ENABLE_KBD);
1082520b6353SMarius Strobl #endif
1083520b6353SMarius Strobl }
1084520b6353SMarius Strobl 
1085617b9080SKazutaka YOKOTA /* local functions */
1086617b9080SKazutaka YOKOTA 
1087617b9080SKazutaka YOKOTA static int
108856f5e27cSKazutaka YOKOTA get_typematic(keyboard_t *kbd)
108956f5e27cSKazutaka YOKOTA {
109056f5e27cSKazutaka YOKOTA #ifdef __i386__
109156f5e27cSKazutaka YOKOTA 	/*
109256f5e27cSKazutaka YOKOTA 	 * Only some systems allow us to retrieve the keyboard repeat
109356f5e27cSKazutaka YOKOTA 	 * rate previously set via the BIOS...
109456f5e27cSKazutaka YOKOTA 	 */
109556f5e27cSKazutaka YOKOTA 	struct vm86frame vmf;
109656f5e27cSKazutaka YOKOTA 	u_int32_t p;
109756f5e27cSKazutaka YOKOTA 
109856f5e27cSKazutaka YOKOTA 	bzero(&vmf, sizeof(vmf));
109956f5e27cSKazutaka YOKOTA 	vmf.vmf_ax = 0xc000;
110056f5e27cSKazutaka YOKOTA 	vm86_intcall(0x15, &vmf);
110156f5e27cSKazutaka YOKOTA 	if ((vmf.vmf_eflags & PSL_C) || vmf.vmf_ah)
110256f5e27cSKazutaka YOKOTA 		return ENODEV;
110356f5e27cSKazutaka YOKOTA         p = BIOS_PADDRTOVADDR(((u_int32_t)vmf.vmf_es << 4) + vmf.vmf_bx);
110456f5e27cSKazutaka YOKOTA 	if ((readb(p + 6) & 0x40) == 0)	/* int 16, function 0x09 supported? */
110556f5e27cSKazutaka YOKOTA 		return ENODEV;
110656f5e27cSKazutaka YOKOTA 	vmf.vmf_ax = 0x0900;
110756f5e27cSKazutaka YOKOTA 	vm86_intcall(0x16, &vmf);
110856f5e27cSKazutaka YOKOTA 	if ((vmf.vmf_al & 0x08) == 0)	/* int 16, function 0x0306 supported? */
110956f5e27cSKazutaka YOKOTA 		return ENODEV;
111056f5e27cSKazutaka YOKOTA 	vmf.vmf_ax = 0x0306;
111156f5e27cSKazutaka YOKOTA 	vm86_intcall(0x16, &vmf);
111256f5e27cSKazutaka YOKOTA 	kbd->kb_delay1 = typematic_delay(vmf.vmf_bh << 5);
111356f5e27cSKazutaka YOKOTA 	kbd->kb_delay2 = typematic_rate(vmf.vmf_bl);
111456f5e27cSKazutaka YOKOTA 	return 0;
111556f5e27cSKazutaka YOKOTA #else
111656f5e27cSKazutaka YOKOTA 	return ENODEV;
111756f5e27cSKazutaka YOKOTA #endif /* __i386__ */
111856f5e27cSKazutaka YOKOTA }
111956f5e27cSKazutaka YOKOTA 
112056f5e27cSKazutaka YOKOTA static int
1121617b9080SKazutaka YOKOTA setup_kbd_port(KBDC kbdc, int port, int intr)
1122617b9080SKazutaka YOKOTA {
1123617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!set_controller_command_byte(kbdc,
1124617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_KBD_CONTROL_BITS,
1125617b9080SKazutaka YOKOTA 		((port) ? KBD_ENABLE_KBD_PORT : KBD_DISABLE_KBD_PORT)
1126617b9080SKazutaka YOKOTA 		    | ((intr) ? KBD_ENABLE_KBD_INT : KBD_DISABLE_KBD_INT)))
1127617b9080SKazutaka YOKOTA 		return 1;
1128617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1129617b9080SKazutaka YOKOTA }
1130617b9080SKazutaka YOKOTA 
1131617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1132617b9080SKazutaka YOKOTA get_kbd_echo(KBDC kbdc)
1133617b9080SKazutaka YOKOTA {
1134617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* enable the keyboard port, but disable the keyboard intr. */
1135617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (setup_kbd_port(kbdc, TRUE, FALSE))
1136617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR: there is very little we can do... */
1137617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1138617b9080SKazutaka YOKOTA 
1139617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* see if something is present */
1140617b9080SKazutaka YOKOTA 	write_kbd_command(kbdc, KBDC_ECHO);
1141617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (read_kbd_data(kbdc) != KBD_ECHO) {
1142617b9080SKazutaka YOKOTA 		empty_both_buffers(kbdc, 10);
1143617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_controller(kbdc);
1144617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_kbd_port(kbdc);
1145617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1146617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1147617b9080SKazutaka YOKOTA 
1148617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* enable the keyboard port and intr. */
1149617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (setup_kbd_port(kbdc, TRUE, TRUE)) {
1150617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
1151617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * CONTROLLER ERROR
1152617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * This is serious; the keyboard intr is left disabled!
1153617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
1154617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1155617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1156617b9080SKazutaka YOKOTA 
1157617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1158617b9080SKazutaka YOKOTA }
1159617b9080SKazutaka YOKOTA 
1160617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1161617b9080SKazutaka YOKOTA probe_keyboard(KBDC kbdc, int flags)
1162617b9080SKazutaka YOKOTA {
1163617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1164617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * Don't try to print anything in this function.  The low-level
1165617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * console may not have been initialized yet...
1166617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1167617b9080SKazutaka YOKOTA 	int err;
1168617b9080SKazutaka YOKOTA 	int c;
1169617b9080SKazutaka YOKOTA 	int m;
1170617b9080SKazutaka YOKOTA 
1171617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!kbdc_lock(kbdc, TRUE)) {
1172617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* driver error? */
1173617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1174617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1175617b9080SKazutaka YOKOTA 
1176aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	/* temporarily block data transmission from the keyboard */
1177aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	write_controller_command(kbdc, KBDC_DISABLE_KBD_PORT);
1178aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 
1179617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* flush any noise in the buffer */
1180aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	empty_both_buffers(kbdc, 100);
1181617b9080SKazutaka YOKOTA 
1182617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* save the current keyboard controller command byte */
1183617b9080SKazutaka YOKOTA 	m = kbdc_get_device_mask(kbdc) & ~KBD_KBD_CONTROL_BITS;
1184617b9080SKazutaka YOKOTA 	c = get_controller_command_byte(kbdc);
1185617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (c == -1) {
1186617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR */
1187617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_set_device_mask(kbdc, m);
1188617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1189617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1190617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1191617b9080SKazutaka YOKOTA 
1192617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1193617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * The keyboard may have been screwed up by the boot block.
1194617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * We may just be able to recover from error by testing the controller
1195617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * and the keyboard port. The controller command byte needs to be
1196617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * saved before this recovery operation, as some controllers seem
1197617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * to set the command byte to particular values.
1198617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1199617b9080SKazutaka YOKOTA 	test_controller(kbdc);
1200f5517dc8SJohn Baldwin 	if (!(flags & KB_CONF_NO_PROBE_TEST))
1201617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_kbd_port(kbdc);
1202617b9080SKazutaka YOKOTA 
1203617b9080SKazutaka YOKOTA 	err = get_kbd_echo(kbdc);
1204a68d00e3SKazutaka YOKOTA 
1205a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	/*
1206a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * Even if the keyboard doesn't seem to be present (err != 0),
1207a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * we shall enable the keyboard port and interrupt so that
1208a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * the driver will be operable when the keyboard is attached
1209a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * to the system later.  It is NOT recommended to hot-plug
1210a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * the AT keyboard, but many people do so...
1211a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 */
1212a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	kbdc_set_device_mask(kbdc, m | KBD_KBD_CONTROL_BITS);
1213a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	setup_kbd_port(kbdc, TRUE, TRUE);
1214a68d00e3SKazutaka YOKOTA #if 0
1215617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (err == 0) {
1216617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_set_device_mask(kbdc, m | KBD_KBD_CONTROL_BITS);
1217617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else {
1218617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* try to restore the command byte as before */
1219617b9080SKazutaka YOKOTA 		set_controller_command_byte(kbdc, 0xff, c);
1220617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_set_device_mask(kbdc, m);
1221617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1222a68d00e3SKazutaka YOKOTA #endif
1223617b9080SKazutaka YOKOTA 
1224617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1225617b9080SKazutaka YOKOTA 	return err;
1226617b9080SKazutaka YOKOTA }
1227617b9080SKazutaka YOKOTA 
1228617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1229617b9080SKazutaka YOKOTA init_keyboard(KBDC kbdc, int *type, int flags)
1230617b9080SKazutaka YOKOTA {
1231617b9080SKazutaka YOKOTA 	int codeset;
1232617b9080SKazutaka YOKOTA 	int id;
1233617b9080SKazutaka YOKOTA 	int c;
1234617b9080SKazutaka YOKOTA 
1235617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!kbdc_lock(kbdc, TRUE)) {
1236617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* driver error? */
1237617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1238617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1239617b9080SKazutaka YOKOTA 
1240aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	/* temporarily block data transmission from the keyboard */
1241aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	write_controller_command(kbdc, KBDC_DISABLE_KBD_PORT);
1242aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 
1243617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* save the current controller command byte */
124482d654e8SKazutaka YOKOTA 	empty_both_buffers(kbdc, 200);
1245617b9080SKazutaka YOKOTA 	c = get_controller_command_byte(kbdc);
1246617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (c == -1) {
1247617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR */
1248617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1249617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: unable to get the current command byte value.\n");
1250617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1251617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1252617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (bootverbose)
1253617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: the current kbd controller command byte %04x\n",
1254617b9080SKazutaka YOKOTA 		       c);
1255617b9080SKazutaka YOKOTA #if 0
1256617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* override the keyboard lock switch */
1257617b9080SKazutaka YOKOTA 	c |= KBD_OVERRIDE_KBD_LOCK;
1258617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
1259617b9080SKazutaka YOKOTA 
1260617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* enable the keyboard port, but disable the keyboard intr. */
1261617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (setup_kbd_port(kbdc, TRUE, FALSE)) {
1262617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR: there is very little we can do... */
1263617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: unable to set the command byte.\n");
1264617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1265617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1266617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1267617b9080SKazutaka YOKOTA 
1268617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1269617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * Check if we have an XT keyboard before we attempt to reset it.
1270617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * The procedure assumes that the keyboard and the controller have
1271617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * been set up properly by BIOS and have not been messed up
1272617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * during the boot process.
1273617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1274617b9080SKazutaka YOKOTA 	codeset = -1;
1275617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (flags & KB_CONF_ALT_SCANCODESET)
1276617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* the user says there is a XT keyboard */
1277617b9080SKazutaka YOKOTA 		codeset = 1;
1278617b9080SKazutaka YOKOTA #ifdef KBD_DETECT_XT_KEYBOARD
1279617b9080SKazutaka YOKOTA 	else if ((c & KBD_TRANSLATION) == 0) {
1280617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* SET_SCANCODE_SET is not always supported; ignore error */
1281617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (send_kbd_command_and_data(kbdc, KBDC_SET_SCANCODE_SET, 0)
1282617b9080SKazutaka YOKOTA 			== KBD_ACK)
1283617b9080SKazutaka YOKOTA 			codeset = read_kbd_data(kbdc);
1284617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1285617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (bootverbose)
1286617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: scancode set %d\n", codeset);
1287617b9080SKazutaka YOKOTA #endif /* KBD_DETECT_XT_KEYBOARD */
1288617b9080SKazutaka YOKOTA 
1289617b9080SKazutaka YOKOTA 	*type = KB_OTHER;
1290617b9080SKazutaka YOKOTA 	id = get_kbd_id(kbdc);
1291617b9080SKazutaka YOKOTA 	switch(id) {
1292934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x41ab:	/* 101/102/... Enhanced */
1293934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x83ab:	/* ditto */
1294934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x54ab:	/* SpaceSaver */
1295934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x84ab:	/* ditto */
1296934d11e3SKazutaka YOKOTA #if 0
1297934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x90ab:	/* 'G' */
1298934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x91ab:	/* 'P' */
1299934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x92ab:	/* 'A' */
1300934d11e3SKazutaka YOKOTA #endif
1301617b9080SKazutaka YOKOTA 		*type = KB_101;
1302617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
1303617b9080SKazutaka YOKOTA 	case -1:	/* AT 84 keyboard doesn't return ID */
1304617b9080SKazutaka YOKOTA 		*type = KB_84;
1305617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
1306617b9080SKazutaka YOKOTA 	default:
1307617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
1308617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1309617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (bootverbose)
1310617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: keyboard ID 0x%x (%d)\n", id, *type);
1311617b9080SKazutaka YOKOTA 
1312617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* reset keyboard hardware */
1313617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!(flags & KB_CONF_NO_RESET) && !reset_kbd(kbdc)) {
1314617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
1315617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * KEYBOARD ERROR
1316617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * Keyboard reset may fail either because the keyboard
1317617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * doen't exist, or because the keyboard doesn't pass
1318617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * the self-test, or the keyboard controller on the
1319617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * motherboard and the keyboard somehow fail to shake hands.
1320617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * It is just possible, particularly in the last case,
1321c0f44a59SPhilippe Charnier 		 * that the keyboard controller may be left in a hung state.
1322617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * test_controller() and test_kbd_port() appear to bring
1323617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * the keyboard controller back (I don't know why and how,
1324617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * though.)
1325617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
1326617b9080SKazutaka YOKOTA 		empty_both_buffers(kbdc, 10);
1327617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_controller(kbdc);
1328617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_kbd_port(kbdc);
1329617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
1330617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * We could disable the keyboard port and interrupt... but,
1331617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * the keyboard may still exist (see above).
1332617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
1333617b9080SKazutaka YOKOTA 		set_controller_command_byte(kbdc, 0xff, c);
1334617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1335617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (bootverbose)
1336617b9080SKazutaka YOKOTA 			printf("atkbd: failed to reset the keyboard.\n");
1337617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1338617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1339617b9080SKazutaka YOKOTA 
1340617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
13412ce7d7a0SPoul-Henning Kamp 	 * Allow us to set the XT_KEYBD flag so that keyboards
1342617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * such as those on the IBM ThinkPad laptop computers can be used
1343617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * with the standard console driver.
1344617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1345617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (codeset == 1) {
1346617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (send_kbd_command_and_data(kbdc,
1347617b9080SKazutaka YOKOTA 			KBDC_SET_SCANCODE_SET, codeset) == KBD_ACK) {
1348617b9080SKazutaka YOKOTA 			/* XT kbd doesn't need scan code translation */
1349617b9080SKazutaka YOKOTA 			c &= ~KBD_TRANSLATION;
1350617b9080SKazutaka YOKOTA 		} else {
1351617b9080SKazutaka YOKOTA 			/*
1352617b9080SKazutaka YOKOTA 			 * KEYBOARD ERROR
1353617b9080SKazutaka YOKOTA 			 * The XT kbd isn't usable unless the proper scan
1354617b9080SKazutaka YOKOTA 			 * code set is selected.
1355617b9080SKazutaka YOKOTA 			 */
1356617b9080SKazutaka YOKOTA 			set_controller_command_byte(kbdc, 0xff, c);
1357617b9080SKazutaka YOKOTA 			kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1358617b9080SKazutaka YOKOTA 			printf("atkbd: unable to set the XT keyboard mode.\n");
1359617b9080SKazutaka YOKOTA 			return EIO;
1360617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
1361617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1362617b9080SKazutaka YOKOTA 
136373dbd3daSJohn Baldwin #if defined(__sparc64__)
1364f359876fSKazutaka YOKOTA 	if (send_kbd_command_and_data(
1365f359876fSKazutaka YOKOTA 		kbdc, KBDC_SET_SCANCODE_SET, 2) != KBD_ACK) {
1366f359876fSKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: can't set translation.\n");
1367f359876fSKazutaka YOKOTA 	}
1368f359876fSKazutaka YOKOTA 	c |= KBD_TRANSLATION;
1369f359876fSKazutaka YOKOTA #endif
1370f359876fSKazutaka YOKOTA 
1371617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* enable the keyboard port and intr. */
1372617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!set_controller_command_byte(kbdc,
1373617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_KBD_CONTROL_BITS | KBD_TRANSLATION | KBD_OVERRIDE_KBD_LOCK,
1374617b9080SKazutaka YOKOTA 		(c & (KBD_TRANSLATION | KBD_OVERRIDE_KBD_LOCK))
1375617b9080SKazutaka YOKOTA 		    | KBD_ENABLE_KBD_PORT | KBD_ENABLE_KBD_INT)) {
1376617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
1377617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * CONTROLLER ERROR
1378617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * This is serious; we are left with the disabled
1379617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * keyboard intr.
1380617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
1381617b9080SKazutaka YOKOTA 		set_controller_command_byte(kbdc, 0xff, c);
1382617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1383617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: unable to enable the keyboard port and intr.\n");
1384617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1385617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1386617b9080SKazutaka YOKOTA 
1387617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1388617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1389617b9080SKazutaka YOKOTA }
1390617b9080SKazutaka YOKOTA 
1391617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1392617b9080SKazutaka YOKOTA write_kbd(KBDC kbdc, int command, int data)
1393617b9080SKazutaka YOKOTA {
1394617b9080SKazutaka YOKOTA     int s;
1395617b9080SKazutaka YOKOTA 
1396617b9080SKazutaka YOKOTA     /* prevent the timeout routine from polling the keyboard */
1397617b9080SKazutaka YOKOTA     if (!kbdc_lock(kbdc, TRUE))
1398617b9080SKazutaka YOKOTA 	return EBUSY;
1399617b9080SKazutaka YOKOTA 
1400617b9080SKazutaka YOKOTA     /* disable the keyboard and mouse interrupt */
1401617b9080SKazutaka YOKOTA     s = spltty();
1402617b9080SKazutaka YOKOTA #if 0
1403617b9080SKazutaka YOKOTA     c = get_controller_command_byte(kbdc);
1404617b9080SKazutaka YOKOTA     if ((c == -1)
1405617b9080SKazutaka YOKOTA 	|| !set_controller_command_byte(kbdc,
1406617b9080SKazutaka YOKOTA             kbdc_get_device_mask(kbdc),
1407617b9080SKazutaka YOKOTA             KBD_DISABLE_KBD_PORT | KBD_DISABLE_KBD_INT
1408617b9080SKazutaka YOKOTA                 | KBD_DISABLE_AUX_PORT | KBD_DISABLE_AUX_INT)) {
1409617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* CONTROLLER ERROR */
1410617b9080SKazutaka YOKOTA         kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1411617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
1412617b9080SKazutaka YOKOTA 	return EIO;
1413617b9080SKazutaka YOKOTA     }
1414617b9080SKazutaka YOKOTA     /*
1415617b9080SKazutaka YOKOTA      * Now that the keyboard controller is told not to generate
1416617b9080SKazutaka YOKOTA      * the keyboard and mouse interrupts, call `splx()' to allow
1417617b9080SKazutaka YOKOTA      * the other tty interrupts. The clock interrupt may also occur,
1418617b9080SKazutaka YOKOTA      * but the timeout routine (`scrn_timer()') will be blocked
1419617b9080SKazutaka YOKOTA      * by the lock flag set via `kbdc_lock()'
1420617b9080SKazutaka YOKOTA      */
1421617b9080SKazutaka YOKOTA     splx(s);
1422617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
1423617b9080SKazutaka YOKOTA 
1424617b9080SKazutaka YOKOTA     if (send_kbd_command_and_data(kbdc, command, data) != KBD_ACK)
1425617b9080SKazutaka YOKOTA         send_kbd_command(kbdc, KBDC_ENABLE_KBD);
1426617b9080SKazutaka YOKOTA 
1427617b9080SKazutaka YOKOTA #if 0
1428617b9080SKazutaka YOKOTA     /* restore the interrupts */
1429617b9080SKazutaka YOKOTA     if (!set_controller_command_byte(kbdc,
1430617b9080SKazutaka YOKOTA             kbdc_get_device_mask(kbdc),
1431617b9080SKazutaka YOKOTA 	    c & (KBD_KBD_CONTROL_BITS | KBD_AUX_CONTROL_BITS))) {
1432617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* CONTROLLER ERROR */
1433617b9080SKazutaka YOKOTA     }
1434617b9080SKazutaka YOKOTA #else
1435617b9080SKazutaka YOKOTA     splx(s);
1436617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
1437617b9080SKazutaka YOKOTA     kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1438617b9080SKazutaka YOKOTA 
1439617b9080SKazutaka YOKOTA     return 0;
1440617b9080SKazutaka YOKOTA }
1441617b9080SKazutaka YOKOTA 
1442617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1443617b9080SKazutaka YOKOTA get_kbd_id(KBDC kbdc)
1444617b9080SKazutaka YOKOTA {
1445617b9080SKazutaka YOKOTA 	int id1, id2;
1446617b9080SKazutaka YOKOTA 
1447617b9080SKazutaka YOKOTA 	empty_both_buffers(kbdc, 10);
1448617b9080SKazutaka YOKOTA 	id1 = id2 = -1;
1449617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (send_kbd_command(kbdc, KBDC_SEND_DEV_ID) != KBD_ACK)
1450617b9080SKazutaka YOKOTA 		return -1;
1451617b9080SKazutaka YOKOTA 
1452617b9080SKazutaka YOKOTA 	DELAY(10000); 	/* 10 msec delay */
1453617b9080SKazutaka YOKOTA 	id1 = read_kbd_data(kbdc);
1454617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (id1 != -1)
1455617b9080SKazutaka YOKOTA 		id2 = read_kbd_data(kbdc);
1456617b9080SKazutaka YOKOTA 
1457617b9080SKazutaka YOKOTA 	if ((id1 == -1) || (id2 == -1)) {
1458617b9080SKazutaka YOKOTA 		empty_both_buffers(kbdc, 10);
1459617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_controller(kbdc);
1460617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_kbd_port(kbdc);
1461617b9080SKazutaka YOKOTA 		return -1;
1462617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1463617b9080SKazutaka YOKOTA 	return ((id2 << 8) | id1);
1464617b9080SKazutaka YOKOTA }
1465617b9080SKazutaka YOKOTA 
1466e9deda23SKazutaka YOKOTA static int delays[] = { 250, 500, 750, 1000 };
1467e9deda23SKazutaka YOKOTA static int rates[] = {  34,  38,  42,  46,  50,  55,  59,  63,
1468e9deda23SKazutaka YOKOTA 			68,  76,  84,  92, 100, 110, 118, 126,
1469e9deda23SKazutaka YOKOTA 		       136, 152, 168, 184, 200, 220, 236, 252,
1470e9deda23SKazutaka YOKOTA 		       272, 304, 336, 368, 400, 440, 472, 504 };
147157995893SKazutaka YOKOTA 
147257995893SKazutaka YOKOTA static int
147357995893SKazutaka YOKOTA typematic_delay(int i)
147457995893SKazutaka YOKOTA {
147557995893SKazutaka YOKOTA 	return delays[(i >> 5) & 3];
147657995893SKazutaka YOKOTA }
147757995893SKazutaka YOKOTA 
147857995893SKazutaka YOKOTA static int
147957995893SKazutaka YOKOTA typematic_rate(int i)
148057995893SKazutaka YOKOTA {
148157995893SKazutaka YOKOTA 	return rates[i & 0x1f];
148257995893SKazutaka YOKOTA }
148357995893SKazutaka YOKOTA 
148457995893SKazutaka YOKOTA static int
148557995893SKazutaka YOKOTA typematic(int delay, int rate)
148657995893SKazutaka YOKOTA {
1487e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int value;
1488e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int i;
1489e9deda23SKazutaka YOKOTA 
1490e9deda23SKazutaka YOKOTA 	for (i = sizeof(delays)/sizeof(delays[0]) - 1; i > 0; --i) {
1491e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (delay >= delays[i])
1492e9deda23SKazutaka YOKOTA 			break;
1493e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
1494e9deda23SKazutaka YOKOTA 	value = i << 5;
1495e9deda23SKazutaka YOKOTA 	for (i = sizeof(rates)/sizeof(rates[0]) - 1; i > 0; --i) {
1496e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (rate >= rates[i])
1497e9deda23SKazutaka YOKOTA 			break;
1498e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
1499e9deda23SKazutaka YOKOTA 	value |= i;
1500e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return value;
1501e9deda23SKazutaka YOKOTA }
1502