xref: /freebsd/sys/dev/atkbdc/atkbd.c (revision 0897438a74ffa885fd3b92d5980a9d766f8bbd5d)
1617b9080SKazutaka YOKOTA /*-
2617b9080SKazutaka YOKOTA  * Copyright (c) 1999 Kazutaka YOKOTA <yokota@zodiac.mech.utsunomiya-u.ac.jp>
3617b9080SKazutaka YOKOTA  * All rights reserved.
4617b9080SKazutaka YOKOTA  *
5617b9080SKazutaka YOKOTA  * Redistribution and use in source and binary forms, with or without
6617b9080SKazutaka YOKOTA  * modification, are permitted provided that the following conditions
7617b9080SKazutaka YOKOTA  * are met:
8617b9080SKazutaka YOKOTA  * 1. Redistributions of source code must retain the above copyright
9617b9080SKazutaka YOKOTA  *    notice, this list of conditions and the following disclaimer as
10617b9080SKazutaka YOKOTA  *    the first lines of this file unmodified.
11617b9080SKazutaka YOKOTA  * 2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright
12617b9080SKazutaka YOKOTA  *    notice, this list of conditions and the following disclaimer in the
13617b9080SKazutaka YOKOTA  *    documentation and/or other materials provided with the distribution.
14617b9080SKazutaka YOKOTA  *
15617b9080SKazutaka YOKOTA  * THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY THE AUTHORS ``AS IS'' AND ANY EXPRESS OR
16617b9080SKazutaka YOKOTA  * IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE IMPLIED WARRANTIES
17617b9080SKazutaka YOKOTA  * OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE ARE DISCLAIMED.
18617b9080SKazutaka YOKOTA  * IN NO EVENT SHALL THE AUTHORS BE LIABLE FOR ANY DIRECT, INDIRECT,
19617b9080SKazutaka YOKOTA  * INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL DAMAGES (INCLUDING, BUT
20617b9080SKazutaka YOKOTA  * NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS OR SERVICES; LOSS OF USE,
21617b9080SKazutaka YOKOTA  * DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION) HOWEVER CAUSED AND ON ANY
22617b9080SKazutaka YOKOTA  * THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT LIABILITY, OR TORT
23617b9080SKazutaka YOKOTA  * (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY OUT OF THE USE OF
24617b9080SKazutaka YOKOTA  * THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE.
25617b9080SKazutaka YOKOTA  *
26617b9080SKazutaka YOKOTA  */
27617b9080SKazutaka YOKOTA 
28aad970f1SDavid E. O'Brien #include <sys/cdefs.h>
29aad970f1SDavid E. O'Brien __FBSDID("$FreeBSD$");
30aad970f1SDavid E. O'Brien 
319fddcc66SRuslan Ermilov #include "opt_compat.h"
32617b9080SKazutaka YOKOTA #include "opt_kbd.h"
33e9deda23SKazutaka YOKOTA #include "opt_atkbd.h"
34617b9080SKazutaka YOKOTA 
35617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/param.h>
36617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/systm.h>
37617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/kernel.h>
38d3c87b85SKazutaka YOKOTA #include <sys/bus.h>
39520b6353SMarius Strobl #include <sys/eventhandler.h>
40617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/proc.h>
41104a9b7eSAlexander Kabaev #include <sys/limits.h>
42617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/malloc.h>
43617b9080SKazutaka YOKOTA 
44db3e34cbSKazutaka YOKOTA #include <machine/bus.h>
45db3e34cbSKazutaka YOKOTA #include <machine/resource.h>
46db3e34cbSKazutaka YOKOTA 
47ee8cbcb4SJung-uk Kim #if defined(__i386__) || defined(__amd64__)
4856f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <machine/md_var.h>
4956f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <machine/psl.h>
5019de5df5SJung-uk Kim #include <compat/x86bios/x86bios.h>
5156f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <machine/pc/bios.h>
5256f5e27cSKazutaka YOKOTA 
5356f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <vm/vm.h>
5456f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <vm/pmap.h>
55092a5c45SJohn Baldwin #include <vm/vm_param.h>
56520b6353SMarius Strobl 
57520b6353SMarius Strobl #include <isa/isareg.h>
588b1620e0SXin LI #endif /* __i386__ || __amd64__ */
5956f5e27cSKazutaka YOKOTA 
6076495257SKazutaka YOKOTA #include <sys/kbio.h>
61617b9080SKazutaka YOKOTA #include <dev/kbd/kbdreg.h>
62520b6353SMarius Strobl #include <dev/atkbdc/atkbdreg.h>
63520b6353SMarius Strobl #include <dev/atkbdc/atkbdcreg.h>
64f359876fSKazutaka YOKOTA 
65617b9080SKazutaka YOKOTA static timeout_t	atkbd_timeout;
66520b6353SMarius Strobl static void		atkbd_shutdown_final(void *v);
67617b9080SKazutaka YOKOTA 
68617b9080SKazutaka YOKOTA int
69*0897438aSWarner Losh atkbd_probe_unit(device_t dev, int irq, int flags)
70617b9080SKazutaka YOKOTA {
71617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_switch_t *sw;
72617b9080SKazutaka YOKOTA 	int args[2];
73e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int error;
74617b9080SKazutaka YOKOTA 
75617b9080SKazutaka YOKOTA 	sw = kbd_get_switch(ATKBD_DRIVER_NAME);
76617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (sw == NULL)
77617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
78617b9080SKazutaka YOKOTA 
79*0897438aSWarner Losh 	args[0] = device_get_unit(device_get_parent(dev));
80617b9080SKazutaka YOKOTA 	args[1] = irq;
81*0897438aSWarner Losh 	error = (*sw->probe)(device_get_unit(dev), args, flags);
82e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (error)
83e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return error;
84e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return 0;
85617b9080SKazutaka YOKOTA }
86617b9080SKazutaka YOKOTA 
87617b9080SKazutaka YOKOTA int
88*0897438aSWarner Losh atkbd_attach_unit(device_t dev, keyboard_t **kbd, int irq, int flags)
89617b9080SKazutaka YOKOTA {
90617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_switch_t *sw;
91e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int args[2];
92617b9080SKazutaka YOKOTA 	int error;
93*0897438aSWarner Losh 	int unit;
94617b9080SKazutaka YOKOTA 
95617b9080SKazutaka YOKOTA 	sw = kbd_get_switch(ATKBD_DRIVER_NAME);
96617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (sw == NULL)
97617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
98617b9080SKazutaka YOKOTA 
99617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* reset, initialize and enable the device */
100*0897438aSWarner Losh 	unit = device_get_unit(dev);
101*0897438aSWarner Losh 	args[0] = device_get_unit(device_get_parent(dev));
102e9deda23SKazutaka YOKOTA 	args[1] = irq;
103800da3b2SKazutaka YOKOTA 	*kbd = NULL;
104e9deda23SKazutaka YOKOTA 	error = (*sw->probe)(unit, args, flags);
105617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (error)
106e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return error;
107800da3b2SKazutaka YOKOTA 	error = (*sw->init)(unit, kbd, args, flags);
108e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (error)
109e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return error;
110800da3b2SKazutaka YOKOTA 	(*sw->enable)(*kbd);
111617b9080SKazutaka YOKOTA 
112617b9080SKazutaka YOKOTA #ifdef KBD_INSTALL_CDEV
113617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* attach a virtual keyboard cdev */
114800da3b2SKazutaka YOKOTA 	error = kbd_attach(*kbd);
115617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (error)
116617b9080SKazutaka YOKOTA 		return error;
117617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
118617b9080SKazutaka YOKOTA 
119617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
120617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * This is a kludge to compensate for lost keyboard interrupts.
121617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * A similar code used to be in syscons. See below. XXX
122617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
123800da3b2SKazutaka YOKOTA 	atkbd_timeout(*kbd);
124617b9080SKazutaka YOKOTA 
125617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (bootverbose)
126800da3b2SKazutaka YOKOTA 		(*sw->diag)(*kbd, bootverbose);
127520b6353SMarius Strobl 
128520b6353SMarius Strobl 	EVENTHANDLER_REGISTER(shutdown_final, atkbd_shutdown_final, *kbd,
129520b6353SMarius Strobl 	    SHUTDOWN_PRI_DEFAULT);
130520b6353SMarius Strobl 
131617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
132617b9080SKazutaka YOKOTA }
133617b9080SKazutaka YOKOTA 
134617b9080SKazutaka YOKOTA static void
135617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_timeout(void *arg)
136617b9080SKazutaka YOKOTA {
137617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_t *kbd;
138617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
139617b9080SKazutaka YOKOTA 
140617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1417c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * The original text of the following comments are extracted
1427c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * from syscons.c (1.287)
1437c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 *
144617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * With release 2.1 of the Xaccel server, the keyboard is left
145617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * hanging pretty often. Apparently an interrupt from the
146617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * keyboard is lost, and I don't know why (yet).
1477c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * This ugly hack calls the low-level interrupt routine if input
1487c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * is ready for the keyboard and conveniently hides the problem. XXX
1497c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 *
1507c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * Try removing anything stuck in the keyboard controller; whether
1517c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * it's a keyboard scan code or mouse data. The low-level
1527c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * interrupt routine doesn't read the mouse data directly,
1537c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * but the keyboard controller driver will, as a side effect.
154617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
155617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1567c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * And here is bde's original comment about this:
1577c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 *
1587c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * This is necessary to handle edge triggered interrupts - if we
1597c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * returned when our IRQ is high due to unserviced input, then there
1607c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * would be no more keyboard IRQs until the keyboard is reset by
1617c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * external powers.
1627c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 *
1637c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * The keyboard apparently unwedges the irq in most cases.
164617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
165617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
166617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbd = (keyboard_t *)arg;
167259699b2SWojciech A. Koszek 	if (kbdd_lock(kbd, TRUE)) {
168617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
169617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * We have seen the lock flag is not set. Let's reset
170617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * the flag early, otherwise the LED update routine fails
171617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * which may want the lock during the interrupt routine.
172617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
173259699b2SWojciech A. Koszek 		kbdd_lock(kbd, FALSE);
174259699b2SWojciech A. Koszek 		if (kbdd_check_char(kbd))
175259699b2SWojciech A. Koszek 			kbdd_intr(kbd, NULL);
176617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
177617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
178617b9080SKazutaka YOKOTA 	timeout(atkbd_timeout, arg, hz/10);
179617b9080SKazutaka YOKOTA }
180617b9080SKazutaka YOKOTA 
181617b9080SKazutaka YOKOTA /* LOW-LEVEL */
182617b9080SKazutaka YOKOTA 
183617b9080SKazutaka YOKOTA #define ATKBD_DEFAULT	0
184617b9080SKazutaka YOKOTA 
185617b9080SKazutaka YOKOTA typedef struct atkbd_state {
186617b9080SKazutaka YOKOTA 	KBDC		kbdc;		/* keyboard controller */
187617b9080SKazutaka YOKOTA 	int		ks_mode;	/* input mode (K_XLATE,K_RAW,K_CODE) */
188617b9080SKazutaka YOKOTA 	int		ks_flags;	/* flags */
189617b9080SKazutaka YOKOTA #define COMPOSE		(1 << 0)
190e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int		ks_polling;
191617b9080SKazutaka YOKOTA 	int		ks_state;	/* shift/lock key state */
192617b9080SKazutaka YOKOTA 	int		ks_accents;	/* accent key index (> 0) */
193617b9080SKazutaka YOKOTA 	u_int		ks_composed_char; /* composed char code (> 0) */
194617b9080SKazutaka YOKOTA 	u_char		ks_prefix;	/* AT scan code prefix */
195617b9080SKazutaka YOKOTA } atkbd_state_t;
196617b9080SKazutaka YOKOTA 
197617b9080SKazutaka YOKOTA /* keyboard driver declaration */
198617b9080SKazutaka YOKOTA static int		atkbd_configure(int flags);
199617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_probe_t	atkbd_probe;
200617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_init_t	atkbd_init;
201617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_term_t	atkbd_term;
202617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_intr_t	atkbd_intr;
203617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_test_if_t	atkbd_test_if;
204617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_enable_t	atkbd_enable;
205617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_disable_t	atkbd_disable;
206617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_read_t	atkbd_read;
207617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_check_t	atkbd_check;
208617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_read_char_t	atkbd_read_char;
209617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_check_char_t	atkbd_check_char;
210617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_ioctl_t	atkbd_ioctl;
211617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_lock_t	atkbd_lock;
212617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_clear_state_t atkbd_clear_state;
213617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_get_state_t	atkbd_get_state;
214617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_set_state_t	atkbd_set_state;
215e9deda23SKazutaka YOKOTA static kbd_poll_mode_t	atkbd_poll;
216617b9080SKazutaka YOKOTA 
21751da11a2SMark Murray static keyboard_switch_t atkbdsw = {
218617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_probe,
219617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_init,
220617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_term,
221617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_intr,
222617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_test_if,
223617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_enable,
224617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_disable,
225617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_read,
226617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_check,
227617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_read_char,
228617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_check_char,
229617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_ioctl,
230617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_lock,
231617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_clear_state,
232617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_get_state,
233617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_set_state,
234617b9080SKazutaka YOKOTA 	genkbd_get_fkeystr,
235e9deda23SKazutaka YOKOTA 	atkbd_poll,
236617b9080SKazutaka YOKOTA 	genkbd_diag,
237617b9080SKazutaka YOKOTA };
238617b9080SKazutaka YOKOTA 
239617b9080SKazutaka YOKOTA KEYBOARD_DRIVER(atkbd, atkbdsw, atkbd_configure);
240617b9080SKazutaka YOKOTA 
241617b9080SKazutaka YOKOTA /* local functions */
24256f5e27cSKazutaka YOKOTA static int		get_typematic(keyboard_t *kbd);
243617b9080SKazutaka YOKOTA static int		setup_kbd_port(KBDC kbdc, int port, int intr);
244617b9080SKazutaka YOKOTA static int		get_kbd_echo(KBDC kbdc);
245617b9080SKazutaka YOKOTA static int		probe_keyboard(KBDC kbdc, int flags);
246617b9080SKazutaka YOKOTA static int		init_keyboard(KBDC kbdc, int *type, int flags);
247617b9080SKazutaka YOKOTA static int		write_kbd(KBDC kbdc, int command, int data);
248617b9080SKazutaka YOKOTA static int		get_kbd_id(KBDC kbdc);
249e9deda23SKazutaka YOKOTA static int		typematic(int delay, int rate);
25057995893SKazutaka YOKOTA static int		typematic_delay(int delay);
25157995893SKazutaka YOKOTA static int		typematic_rate(int rate);
252617b9080SKazutaka YOKOTA 
253617b9080SKazutaka YOKOTA /* local variables */
254617b9080SKazutaka YOKOTA 
255617b9080SKazutaka YOKOTA /* the initial key map, accent map and fkey strings */
256e9deda23SKazutaka YOKOTA #ifdef ATKBD_DFLT_KEYMAP
257e9deda23SKazutaka YOKOTA #define KBD_DFLT_KEYMAP
258e9deda23SKazutaka YOKOTA #include "atkbdmap.h"
259e9deda23SKazutaka YOKOTA #endif
260f359876fSKazutaka YOKOTA #include <dev/kbd/kbdtables.h>
261617b9080SKazutaka YOKOTA 
262617b9080SKazutaka YOKOTA /* structures for the default keyboard */
263617b9080SKazutaka YOKOTA static keyboard_t	default_kbd;
264617b9080SKazutaka YOKOTA static atkbd_state_t	default_kbd_state;
265617b9080SKazutaka YOKOTA static keymap_t		default_keymap;
266617b9080SKazutaka YOKOTA static accentmap_t	default_accentmap;
267617b9080SKazutaka YOKOTA static fkeytab_t	default_fkeytab[NUM_FKEYS];
268617b9080SKazutaka YOKOTA 
269617b9080SKazutaka YOKOTA /*
270617b9080SKazutaka YOKOTA  * The back door to the keyboard driver!
271617b9080SKazutaka YOKOTA  * This function is called by the console driver, via the kbdio module,
272617b9080SKazutaka YOKOTA  * to tickle keyboard drivers when the low-level console is being initialized.
273617b9080SKazutaka YOKOTA  * Almost nothing in the kernel has been initialied yet.  Try to probe
274617b9080SKazutaka YOKOTA  * keyboards if possible.
2752bb113d0SJeroen Ruigrok van der Werven  * NOTE: because of the way the low-level console is initialized, this routine
276617b9080SKazutaka YOKOTA  * may be called more than once!!
277617b9080SKazutaka YOKOTA  */
278617b9080SKazutaka YOKOTA static int
279617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_configure(int flags)
280617b9080SKazutaka YOKOTA {
281617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_t *kbd;
282617b9080SKazutaka YOKOTA 	int arg[2];
283e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int i;
284617b9080SKazutaka YOKOTA 
2856621aa5cSMaxim Sobolev 	/*
2866621aa5cSMaxim Sobolev 	 * Probe the keyboard controller, if not present or if the driver
2876621aa5cSMaxim Sobolev 	 * is disabled, unregister the keyboard if any.
2886621aa5cSMaxim Sobolev 	 */
2896621aa5cSMaxim Sobolev 	if (atkbdc_configure() != 0 ||
2906621aa5cSMaxim Sobolev 	    resource_disabled("atkbd", ATKBD_DEFAULT)) {
291e9deda23SKazutaka YOKOTA 		i = kbd_find_keyboard(ATKBD_DRIVER_NAME, ATKBD_DEFAULT);
292e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (i >= 0) {
293e9deda23SKazutaka YOKOTA 			kbd = kbd_get_keyboard(i);
294e9deda23SKazutaka YOKOTA 			kbd_unregister(kbd);
295e9deda23SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_flags &= ~KB_REGISTERED;
296e9deda23SKazutaka YOKOTA 		}
29729e59d7dSKazutaka YOKOTA 		return 0;
298e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
29957600c23SKazutaka YOKOTA 
30057600c23SKazutaka YOKOTA 	/* XXX: a kludge to obtain the device configuration flags */
30157600c23SKazutaka YOKOTA 	if (resource_int_value("atkbd", ATKBD_DEFAULT, "flags", &i) == 0)
30257600c23SKazutaka YOKOTA 		flags |= i;
303617b9080SKazutaka YOKOTA 
304617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* probe the default keyboard */
305617b9080SKazutaka YOKOTA 	arg[0] = -1;
306617b9080SKazutaka YOKOTA 	arg[1] = -1;
307e9deda23SKazutaka YOKOTA 	kbd = NULL;
308e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (atkbd_probe(ATKBD_DEFAULT, arg, flags))
309e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return 0;
310e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (atkbd_init(ATKBD_DEFAULT, &kbd, arg, flags))
311617b9080SKazutaka YOKOTA 		return 0;
312617b9080SKazutaka YOKOTA 
313e9deda23SKazutaka YOKOTA 	/* return the number of found keyboards */
314e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return 1;
315617b9080SKazutaka YOKOTA }
316617b9080SKazutaka YOKOTA 
317617b9080SKazutaka YOKOTA /* low-level functions */
318617b9080SKazutaka YOKOTA 
319e9deda23SKazutaka YOKOTA /* detect a keyboard */
320617b9080SKazutaka YOKOTA static int
321e9deda23SKazutaka YOKOTA atkbd_probe(int unit, void *arg, int flags)
322e9deda23SKazutaka YOKOTA {
323e9deda23SKazutaka YOKOTA 	KBDC kbdc;
324db3e34cbSKazutaka YOKOTA 	int *data = (int *)arg;	/* data[0]: controller, data[1]: irq */
325e9deda23SKazutaka YOKOTA 
326e9deda23SKazutaka YOKOTA 	/* XXX */
327e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (unit == ATKBD_DEFAULT) {
328e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (KBD_IS_PROBED(&default_kbd))
329e9deda23SKazutaka YOKOTA 			return 0;
330e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
331e9deda23SKazutaka YOKOTA 
332db3e34cbSKazutaka YOKOTA 	kbdc = atkbdc_open(data[0]);
333e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (kbdc == NULL)
334e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
335e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (probe_keyboard(kbdc, flags)) {
336e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (flags & KB_CONF_FAIL_IF_NO_KBD)
337e9deda23SKazutaka YOKOTA 			return ENXIO;
338e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
339e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return 0;
340e9deda23SKazutaka YOKOTA }
341e9deda23SKazutaka YOKOTA 
342e9deda23SKazutaka YOKOTA /* reset and initialize the device */
343e9deda23SKazutaka YOKOTA static int
344e9deda23SKazutaka YOKOTA atkbd_init(int unit, keyboard_t **kbdp, void *arg, int flags)
345617b9080SKazutaka YOKOTA {
346617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_t *kbd;
347617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
348617b9080SKazutaka YOKOTA 	keymap_t *keymap;
349617b9080SKazutaka YOKOTA 	accentmap_t *accmap;
350617b9080SKazutaka YOKOTA 	fkeytab_t *fkeymap;
351617b9080SKazutaka YOKOTA 	int fkeymap_size;
35256f5e27cSKazutaka YOKOTA 	int delay[2];
353db3e34cbSKazutaka YOKOTA 	int *data = (int *)arg;	/* data[0]: controller, data[1]: irq */
354ff690962SSam Leffler 	int error, needfree;
355617b9080SKazutaka YOKOTA 
356617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* XXX */
357617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (unit == ATKBD_DEFAULT) {
358617b9080SKazutaka YOKOTA 		*kbdp = kbd = &default_kbd;
359e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (KBD_IS_INITIALIZED(kbd) && KBD_IS_CONFIGURED(kbd))
360617b9080SKazutaka YOKOTA 			return 0;
361617b9080SKazutaka YOKOTA 		state = &default_kbd_state;
362617b9080SKazutaka YOKOTA 		keymap = &default_keymap;
363617b9080SKazutaka YOKOTA 		accmap = &default_accentmap;
364617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap = default_fkeytab;
365617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap_size =
366617b9080SKazutaka YOKOTA 			sizeof(default_fkeytab)/sizeof(default_fkeytab[0]);
367ff690962SSam Leffler 		needfree = 0;
368617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else if (*kbdp == NULL) {
3697cc0979fSDavid Malone 		*kbdp = kbd = malloc(sizeof(*kbd), M_DEVBUF, M_NOWAIT | M_ZERO);
3707cc0979fSDavid Malone 		state = malloc(sizeof(*state), M_DEVBUF, M_NOWAIT | M_ZERO);
371ff690962SSam Leffler 		/* NB: these will always be initialized 'cuz !KBD_IS_PROBED */
372617b9080SKazutaka YOKOTA 		keymap = malloc(sizeof(key_map), M_DEVBUF, M_NOWAIT);
373617b9080SKazutaka YOKOTA 		accmap = malloc(sizeof(accent_map), M_DEVBUF, M_NOWAIT);
374617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap = malloc(sizeof(fkey_tab), M_DEVBUF, M_NOWAIT);
375617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap_size = sizeof(fkey_tab)/sizeof(fkey_tab[0]);
376ff690962SSam Leffler 		needfree = 1;
3777cc0979fSDavid Malone 		if ((kbd == NULL) || (state == NULL) || (keymap == NULL)
3787cc0979fSDavid Malone 		     || (accmap == NULL) || (fkeymap == NULL)) {
379ff690962SSam Leffler 			error = ENOMEM;
380ff690962SSam Leffler 			goto bad;
381617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
382e9deda23SKazutaka YOKOTA 	} else if (KBD_IS_INITIALIZED(*kbdp) && KBD_IS_CONFIGURED(*kbdp)) {
383617b9080SKazutaka YOKOTA 		return 0;
384617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else {
385617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbd = *kbdp;
386617b9080SKazutaka YOKOTA 		state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
387617b9080SKazutaka YOKOTA 		bzero(state, sizeof(*state));
388617b9080SKazutaka YOKOTA 		keymap = kbd->kb_keymap;
389617b9080SKazutaka YOKOTA 		accmap = kbd->kb_accentmap;
390617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap = kbd->kb_fkeytab;
391617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap_size = kbd->kb_fkeytab_size;
392ff690962SSam Leffler 		needfree = 0;
393617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
394617b9080SKazutaka YOKOTA 
395e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_PROBED(kbd)) {
396db3e34cbSKazutaka YOKOTA 		state->kbdc = atkbdc_open(data[0]);
397ff690962SSam Leffler 		if (state->kbdc == NULL) {
398ff690962SSam Leffler 			error = ENXIO;
399ff690962SSam Leffler 			goto bad;
400ff690962SSam Leffler 		}
401e9deda23SKazutaka YOKOTA 		kbd_init_struct(kbd, ATKBD_DRIVER_NAME, KB_OTHER, unit, flags,
402db3e34cbSKazutaka YOKOTA 				0, 0);
403617b9080SKazutaka YOKOTA 		bcopy(&key_map, keymap, sizeof(key_map));
404617b9080SKazutaka YOKOTA 		bcopy(&accent_map, accmap, sizeof(accent_map));
405617b9080SKazutaka YOKOTA 		bcopy(fkey_tab, fkeymap,
406617b9080SKazutaka YOKOTA 		    imin(fkeymap_size * sizeof(fkeymap[0]), sizeof(fkey_tab)));
407617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbd_set_maps(kbd, keymap, accmap, fkeymap, fkeymap_size);
408617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbd->kb_data = (void *)state;
409617b9080SKazutaka YOKOTA 
410e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (probe_keyboard(state->kbdc, flags)) { /* shouldn't happen */
411ff690962SSam Leffler 			if (flags & KB_CONF_FAIL_IF_NO_KBD) {
412ff690962SSam Leffler 				error = ENXIO;
413ff690962SSam Leffler 				goto bad;
414ff690962SSam Leffler 			}
415617b9080SKazutaka YOKOTA 		} else {
416617b9080SKazutaka YOKOTA 			KBD_FOUND_DEVICE(kbd);
417617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
418617b9080SKazutaka YOKOTA 		atkbd_clear_state(kbd);
419617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_mode = K_XLATE;
420617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
421617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * FIXME: set the initial value for lock keys in ks_state
422617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * according to the BIOS data?
423617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
424617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_PROBE_DONE(kbd);
425617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
426e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_INITIALIZED(kbd) && !(flags & KB_CONF_PROBE_ONLY)) {
4276c6028ffSKazutaka YOKOTA 		kbd->kb_config = flags & ~KB_CONF_PROBE_ONLY;
428617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (KBD_HAS_DEVICE(kbd)
429e9deda23SKazutaka YOKOTA 		    && init_keyboard(state->kbdc, &kbd->kb_type, kbd->kb_config)
4308ce4e518SHidetoshi Shimokawa 		    && (kbd->kb_config & KB_CONF_FAIL_IF_NO_KBD)) {
4318ce4e518SHidetoshi Shimokawa 			kbd_unregister(kbd);
432ff690962SSam Leffler 			error = ENXIO;
433ff690962SSam Leffler 			goto bad;
4348ce4e518SHidetoshi Shimokawa 		}
435e9deda23SKazutaka YOKOTA 		atkbd_ioctl(kbd, KDSETLED, (caddr_t)&state->ks_state);
43656f5e27cSKazutaka YOKOTA 		get_typematic(kbd);
43756f5e27cSKazutaka YOKOTA 		delay[0] = kbd->kb_delay1;
43856f5e27cSKazutaka YOKOTA 		delay[1] = kbd->kb_delay2;
43956f5e27cSKazutaka YOKOTA 		atkbd_ioctl(kbd, KDSETREPEAT, (caddr_t)delay);
440617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_INIT_DONE(kbd);
441617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
442617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_CONFIGURED(kbd)) {
443ff690962SSam Leffler 		if (kbd_register(kbd) < 0) {
444ff690962SSam Leffler 			error = ENXIO;
445ff690962SSam Leffler 			goto bad;
446ff690962SSam Leffler 		}
447617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_CONFIG_DONE(kbd);
448617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
449617b9080SKazutaka YOKOTA 
450617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
451ff690962SSam Leffler bad:
452ff690962SSam Leffler 	if (needfree) {
453ff690962SSam Leffler 		if (state != NULL)
454ff690962SSam Leffler 			free(state, M_DEVBUF);
455ff690962SSam Leffler 		if (keymap != NULL)
456ff690962SSam Leffler 			free(keymap, M_DEVBUF);
457ff690962SSam Leffler 		if (accmap != NULL)
458ff690962SSam Leffler 			free(accmap, M_DEVBUF);
459ff690962SSam Leffler 		if (fkeymap != NULL)
460ff690962SSam Leffler 			free(fkeymap, M_DEVBUF);
461ff690962SSam Leffler 		if (kbd != NULL) {
462ff690962SSam Leffler 			free(kbd, M_DEVBUF);
463ff690962SSam Leffler 			*kbdp = NULL;	/* insure ref doesn't leak to caller */
464ff690962SSam Leffler 		}
465ff690962SSam Leffler 	}
466ff690962SSam Leffler 	return error;
467617b9080SKazutaka YOKOTA }
468617b9080SKazutaka YOKOTA 
469617b9080SKazutaka YOKOTA /* finish using this keyboard */
470617b9080SKazutaka YOKOTA static int
471617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_term(keyboard_t *kbd)
472617b9080SKazutaka YOKOTA {
473617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbd_unregister(kbd);
474617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
475617b9080SKazutaka YOKOTA }
476617b9080SKazutaka YOKOTA 
477617b9080SKazutaka YOKOTA /* keyboard interrupt routine */
478617b9080SKazutaka YOKOTA static int
479e9deda23SKazutaka YOKOTA atkbd_intr(keyboard_t *kbd, void *arg)
480617b9080SKazutaka YOKOTA {
481018cd707SMaksim Yevmenkin 	atkbd_state_t *state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
48256f5e27cSKazutaka YOKOTA 	int delay[2];
483617b9080SKazutaka YOKOTA 	int c;
484617b9080SKazutaka YOKOTA 
485ac3912b0SRuslan Ermilov 	if (!KBD_HAS_DEVICE(kbd)) {
486ac3912b0SRuslan Ermilov 		/*
487ac3912b0SRuslan Ermilov 		 * The keyboard was not detected before;
488ac3912b0SRuslan Ermilov 		 * it must have been reconnected!
489ac3912b0SRuslan Ermilov 		 */
490f0143dacSWarner Losh 		init_keyboard(state->kbdc, &kbd->kb_type, kbd->kb_config);
491ac3912b0SRuslan Ermilov 		KBD_FOUND_DEVICE(kbd);
492ac3912b0SRuslan Ermilov 		atkbd_ioctl(kbd, KDSETLED, (caddr_t)&state->ks_state);
493ac3912b0SRuslan Ermilov 		get_typematic(kbd);
494ac3912b0SRuslan Ermilov 		delay[0] = kbd->kb_delay1;
495ac3912b0SRuslan Ermilov 		delay[1] = kbd->kb_delay2;
496ac3912b0SRuslan Ermilov 		atkbd_ioctl(kbd, KDSETREPEAT, (caddr_t)delay);
497ac3912b0SRuslan Ermilov 	}
498ac3912b0SRuslan Ermilov 
499018cd707SMaksim Yevmenkin 	if (state->ks_polling)
500018cd707SMaksim Yevmenkin 		return 0;
501018cd707SMaksim Yevmenkin 
502617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (KBD_IS_ACTIVE(kbd) && KBD_IS_BUSY(kbd)) {
503617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* let the callback function to process the input */
504617b9080SKazutaka YOKOTA 		(*kbd->kb_callback.kc_func)(kbd, KBDIO_KEYINPUT,
505617b9080SKazutaka YOKOTA 					    kbd->kb_callback.kc_arg);
506617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else {
507617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* read and discard the input; no one is waiting for input */
508617b9080SKazutaka YOKOTA 		do {
509617b9080SKazutaka YOKOTA 			c = atkbd_read_char(kbd, FALSE);
510617b9080SKazutaka YOKOTA 		} while (c != NOKEY);
511617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
512617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
513617b9080SKazutaka YOKOTA }
514617b9080SKazutaka YOKOTA 
515617b9080SKazutaka YOKOTA /* test the interface to the device */
516617b9080SKazutaka YOKOTA static int
517617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_test_if(keyboard_t *kbd)
518617b9080SKazutaka YOKOTA {
519617b9080SKazutaka YOKOTA 	int error;
520617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
521617b9080SKazutaka YOKOTA 
522617b9080SKazutaka YOKOTA 	error = 0;
523617b9080SKazutaka YOKOTA 	empty_both_buffers(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc, 10);
524617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
525617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!test_controller(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc))
526617b9080SKazutaka YOKOTA 		error = EIO;
527617b9080SKazutaka YOKOTA 	else if (test_kbd_port(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc) != 0)
528617b9080SKazutaka YOKOTA 		error = EIO;
529617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
530617b9080SKazutaka YOKOTA 
531617b9080SKazutaka YOKOTA 	return error;
532617b9080SKazutaka YOKOTA }
533617b9080SKazutaka YOKOTA 
534617b9080SKazutaka YOKOTA /*
535617b9080SKazutaka YOKOTA  * Enable the access to the device; until this function is called,
536617b9080SKazutaka YOKOTA  * the client cannot read from the keyboard.
537617b9080SKazutaka YOKOTA  */
538617b9080SKazutaka YOKOTA static int
539617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_enable(keyboard_t *kbd)
540617b9080SKazutaka YOKOTA {
541617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
542617b9080SKazutaka YOKOTA 
543617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
544617b9080SKazutaka YOKOTA 	KBD_ACTIVATE(kbd);
545617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
546617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
547617b9080SKazutaka YOKOTA }
548617b9080SKazutaka YOKOTA 
549617b9080SKazutaka YOKOTA /* disallow the access to the device */
550617b9080SKazutaka YOKOTA static int
551617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_disable(keyboard_t *kbd)
552617b9080SKazutaka YOKOTA {
553617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
554617b9080SKazutaka YOKOTA 
555617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
556617b9080SKazutaka YOKOTA 	KBD_DEACTIVATE(kbd);
557617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
558617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
559617b9080SKazutaka YOKOTA }
560617b9080SKazutaka YOKOTA 
561617b9080SKazutaka YOKOTA /* read one byte from the keyboard if it's allowed */
562617b9080SKazutaka YOKOTA static int
563617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_read(keyboard_t *kbd, int wait)
564617b9080SKazutaka YOKOTA {
565617b9080SKazutaka YOKOTA 	int c;
566617b9080SKazutaka YOKOTA 
567617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (wait)
568617b9080SKazutaka YOKOTA 		c = read_kbd_data(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc);
569617b9080SKazutaka YOKOTA 	else
570617b9080SKazutaka YOKOTA 		c = read_kbd_data_no_wait(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc);
57182d654e8SKazutaka YOKOTA 	if (c != -1)
57282d654e8SKazutaka YOKOTA 		++kbd->kb_count;
573617b9080SKazutaka YOKOTA 	return (KBD_IS_ACTIVE(kbd) ? c : -1);
574617b9080SKazutaka YOKOTA }
575617b9080SKazutaka YOKOTA 
576617b9080SKazutaka YOKOTA /* check if data is waiting */
577617b9080SKazutaka YOKOTA static int
578617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_check(keyboard_t *kbd)
579617b9080SKazutaka YOKOTA {
580617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_ACTIVE(kbd))
581617b9080SKazutaka YOKOTA 		return FALSE;
582617b9080SKazutaka YOKOTA 	return kbdc_data_ready(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc);
583617b9080SKazutaka YOKOTA }
584617b9080SKazutaka YOKOTA 
585617b9080SKazutaka YOKOTA /* read char from the keyboard */
586617b9080SKazutaka YOKOTA static u_int
587617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_read_char(keyboard_t *kbd, int wait)
588617b9080SKazutaka YOKOTA {
589617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
590617b9080SKazutaka YOKOTA 	u_int action;
591617b9080SKazutaka YOKOTA 	int scancode;
592617b9080SKazutaka YOKOTA 	int keycode;
593617b9080SKazutaka YOKOTA 
594617b9080SKazutaka YOKOTA 	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
595617b9080SKazutaka YOKOTA next_code:
596617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* do we have a composed char to return? */
597617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!(state->ks_flags & COMPOSE) && (state->ks_composed_char > 0)) {
598617b9080SKazutaka YOKOTA 		action = state->ks_composed_char;
599617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_composed_char = 0;
600617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (action > UCHAR_MAX)
601617b9080SKazutaka YOKOTA 			return ERRKEY;
602617b9080SKazutaka YOKOTA 		return action;
603617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
604617b9080SKazutaka YOKOTA 
605617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* see if there is something in the keyboard port */
606617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (wait) {
607617b9080SKazutaka YOKOTA 		do {
608617b9080SKazutaka YOKOTA 			scancode = read_kbd_data(state->kbdc);
609617b9080SKazutaka YOKOTA 		} while (scancode == -1);
610617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else {
611617b9080SKazutaka YOKOTA 		scancode = read_kbd_data_no_wait(state->kbdc);
612617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (scancode == -1)
613617b9080SKazutaka YOKOTA 			return NOKEY;
614617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
61582d654e8SKazutaka YOKOTA 	++kbd->kb_count;
61682d654e8SKazutaka YOKOTA 
61782d654e8SKazutaka YOKOTA #if KBDIO_DEBUG >= 10
61882d654e8SKazutaka YOKOTA 	printf("atkbd_read_char(): scancode:0x%x\n", scancode);
61982d654e8SKazutaka YOKOTA #endif
620617b9080SKazutaka YOKOTA 
621617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* return the byte as is for the K_RAW mode */
622617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (state->ks_mode == K_RAW)
623617b9080SKazutaka YOKOTA 		return scancode;
624617b9080SKazutaka YOKOTA 
625617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* translate the scan code into a keycode */
626617b9080SKazutaka YOKOTA 	keycode = scancode & 0x7F;
627617b9080SKazutaka YOKOTA 	switch (state->ks_prefix) {
628617b9080SKazutaka YOKOTA 	case 0x00:	/* normal scancode */
629617b9080SKazutaka YOKOTA 		switch(scancode) {
630617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xB8:	/* left alt (compose key) released */
631617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & COMPOSE) {
632617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_flags &= ~COMPOSE;
633617b9080SKazutaka YOKOTA 				if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
634617b9080SKazutaka YOKOTA 					state->ks_composed_char = 0;
635617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
636617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
637617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x38:	/* left alt (compose key) pressed */
638617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (!(state->ks_flags & COMPOSE)) {
639617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_flags |= COMPOSE;
640617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_composed_char = 0;
641617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
642617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
643617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xE0:
644617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xE1:
645617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_prefix = scancode;
646617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
647617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
648617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
649617b9080SKazutaka YOKOTA 	case 0xE0:		/* 0xE0 prefix */
650617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_prefix = 0;
651617b9080SKazutaka YOKOTA 		switch (keycode) {
652617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x1C:	/* right enter key */
653617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x59;
654617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
655617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x1D:	/* right ctrl key */
656617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x5A;
657617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
658617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x35:	/* keypad divide key */
659617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x5B;
660617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
661617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x37:	/* print scrn key */
662617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x5C;
663617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
664617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x38:	/* right alt key (alt gr) */
665617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x5D;
666617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
667ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x46:	/* ctrl-pause/break on AT 101 (see below) */
668ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x68;
669ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
670617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x47:	/* grey home key */
671617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x5E;
672617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
673617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x48:	/* grey up arrow key */
674617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x5F;
675617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
676617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x49:	/* grey page up key */
677617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x60;
678617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
679617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4B:	/* grey left arrow key */
680617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x61;
681617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
682617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4D:	/* grey right arrow key */
683617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x62;
684617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
685617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4F:	/* grey end key */
686617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x63;
687617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
688617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x50:	/* grey down arrow key */
689617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x64;
690617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
691617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x51:	/* grey page down key */
692617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x65;
693617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
694617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x52:	/* grey insert key */
695617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x66;
696617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
697617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x53:	/* grey delete key */
698617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x67;
699617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
700617b9080SKazutaka YOKOTA 			/* the following 3 are only used on the MS "Natural" keyboard */
701617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x5b:	/* left Window key */
702617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x69;
703617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
704617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x5c:	/* right Window key */
705617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x6a;
706617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
707617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x5d:	/* menu key */
708617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x6b;
709617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
7107ea199a7SMax Khon 		case 0x5e:	/* power key */
7117ea199a7SMax Khon 			keycode = 0x6d;
7127ea199a7SMax Khon 			break;
7137ea199a7SMax Khon 		case 0x5f:	/* sleep key */
7147ea199a7SMax Khon 			keycode = 0x6e;
7157ea199a7SMax Khon 			break;
7167ea199a7SMax Khon 		case 0x63:	/* wake key */
7177ea199a7SMax Khon 			keycode = 0x6f;
7187ea199a7SMax Khon 			break;
719617b9080SKazutaka YOKOTA 		default:	/* ignore everything else */
720617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
721617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
722617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
723617b9080SKazutaka YOKOTA    	case 0xE1:	/* 0xE1 prefix */
724ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		/*
725ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 * The pause/break key on the 101 keyboard produces:
726ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 * E1-1D-45 E1-9D-C5
727ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 * Ctrl-pause/break produces:
728ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 * E0-46 E0-C6 (See above.)
729ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 */
730617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_prefix = 0;
731617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (keycode == 0x1D)
732617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_prefix = 0x1D;
733617b9080SKazutaka YOKOTA 		goto next_code;
734617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* NOT REACHED */
735617b9080SKazutaka YOKOTA    	case 0x1D:	/* pause / break */
736617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_prefix = 0;
737617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (keycode != 0x45)
738617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
739617b9080SKazutaka YOKOTA 		keycode = 0x68;
740617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
741617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
742617b9080SKazutaka YOKOTA 
743ffba82a9SKazutaka YOKOTA 	if (kbd->kb_type == KB_84) {
744ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		switch (keycode) {
745ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x37:	/* *(numpad)/print screen */
746ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & SHIFTS)
747ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x5c;	/* print screen */
748ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
749ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x45:	/* num lock/pause */
750ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & CTLS)
751ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x68;	/* pause */
752ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
753ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x46:	/* scroll lock/break */
754ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & CTLS)
755ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x6c;	/* break */
756ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
757ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		}
758ffba82a9SKazutaka YOKOTA 	} else if (kbd->kb_type == KB_101) {
759ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		switch (keycode) {
760ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x5c:	/* print screen */
761ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & ALTS)
762ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x54;	/* sysrq */
763ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
764ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x68:	/* pause/break */
765ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & CTLS)
766ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x6c;	/* break */
767ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
768ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		}
769ffba82a9SKazutaka YOKOTA 	}
770ffba82a9SKazutaka YOKOTA 
771617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* return the key code in the K_CODE mode */
772617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (state->ks_mode == K_CODE)
773617b9080SKazutaka YOKOTA 		return (keycode | (scancode & 0x80));
774617b9080SKazutaka YOKOTA 
775617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* compose a character code */
776617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (state->ks_flags & COMPOSE) {
77783fc7c6cSKazutaka YOKOTA 		switch (keycode | (scancode & 0x80)) {
778617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* key pressed, process it */
779617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x47: case 0x48: case 0x49:	/* keypad 7,8,9 */
780617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char *= 10;
781194da42dSKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char += keycode - 0x40;
782617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
783617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
784617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
785617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4B: case 0x4C: case 0x4D:	/* keypad 4,5,6 */
786617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char *= 10;
787194da42dSKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char += keycode - 0x47;
788617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
789617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
790617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
791617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4F: case 0x50: case 0x51:	/* keypad 1,2,3 */
792617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char *= 10;
793194da42dSKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char += keycode - 0x4E;
794617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
795617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
796617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
797617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x52:				/* keypad 0 */
798617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char *= 10;
799617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
800617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
801617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
802617b9080SKazutaka YOKOTA 
803617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* key released, no interest here */
804617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xC7: case 0xC8: case 0xC9:	/* keypad 7,8,9 */
805617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xCB: case 0xCC: case 0xCD:	/* keypad 4,5,6 */
806617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xCF: case 0xD0: case 0xD1:	/* keypad 1,2,3 */
807617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xD2:				/* keypad 0 */
808617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
809617b9080SKazutaka YOKOTA 
810617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x38:				/* left alt key */
811617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
812617b9080SKazutaka YOKOTA 
813617b9080SKazutaka YOKOTA 		default:
814617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > 0) {
815617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_flags &= ~COMPOSE;
816617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_composed_char = 0;
817617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
818617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
819617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
820617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
821617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
822617b9080SKazutaka YOKOTA 
823617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* keycode to key action */
824617b9080SKazutaka YOKOTA 	action = genkbd_keyaction(kbd, keycode, scancode & 0x80,
825617b9080SKazutaka YOKOTA 				  &state->ks_state, &state->ks_accents);
826617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (action == NOKEY)
827617b9080SKazutaka YOKOTA 		goto next_code;
828617b9080SKazutaka YOKOTA 	else
829617b9080SKazutaka YOKOTA 		return action;
830617b9080SKazutaka YOKOTA }
831617b9080SKazutaka YOKOTA 
832617b9080SKazutaka YOKOTA /* check if char is waiting */
833617b9080SKazutaka YOKOTA static int
834617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_check_char(keyboard_t *kbd)
835617b9080SKazutaka YOKOTA {
836617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
837617b9080SKazutaka YOKOTA 
838617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_ACTIVE(kbd))
839617b9080SKazutaka YOKOTA 		return FALSE;
840617b9080SKazutaka YOKOTA 	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
841617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!(state->ks_flags & COMPOSE) && (state->ks_composed_char > 0))
842617b9080SKazutaka YOKOTA 		return TRUE;
843617b9080SKazutaka YOKOTA 	return kbdc_data_ready(state->kbdc);
844617b9080SKazutaka YOKOTA }
845617b9080SKazutaka YOKOTA 
846617b9080SKazutaka YOKOTA /* some useful control functions */
847617b9080SKazutaka YOKOTA static int
848617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_ioctl(keyboard_t *kbd, u_long cmd, caddr_t arg)
849617b9080SKazutaka YOKOTA {
850520b6353SMarius Strobl 	/* translate LED_XXX bits into the device specific bits */
851617b9080SKazutaka YOKOTA 	static u_char ledmap[8] = {
852617b9080SKazutaka YOKOTA 		0, 4, 2, 6, 1, 5, 3, 7,
853617b9080SKazutaka YOKOTA 	};
854617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state = kbd->kb_data;
855617b9080SKazutaka YOKOTA 	int error;
856617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
857617b9080SKazutaka YOKOTA 	int i;
8589fddcc66SRuslan Ermilov #if defined(COMPAT_FREEBSD6) || defined(COMPAT_FREEBSD5) || \
8599fddcc66SRuslan Ermilov     defined(COMPAT_FREEBSD4) || defined(COMPAT_43)
8609fddcc66SRuslan Ermilov 	int ival;
8619fddcc66SRuslan Ermilov #endif
862617b9080SKazutaka YOKOTA 
863617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
864617b9080SKazutaka YOKOTA 	switch (cmd) {
865617b9080SKazutaka YOKOTA 
866617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDGKBMODE:		/* get keyboard mode */
867617b9080SKazutaka YOKOTA 		*(int *)arg = state->ks_mode;
868617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
8699fddcc66SRuslan Ermilov #if defined(COMPAT_FREEBSD6) || defined(COMPAT_FREEBSD5) || \
8709fddcc66SRuslan Ermilov     defined(COMPAT_FREEBSD4) || defined(COMPAT_43)
8719fddcc66SRuslan Ermilov 	case _IO('K', 7):
8729fddcc66SRuslan Ermilov 		ival = IOCPARM_IVAL(arg);
8739fddcc66SRuslan Ermilov 		arg = (caddr_t)&ival;
8749fddcc66SRuslan Ermilov 		/* FALLTHROUGH */
8759fddcc66SRuslan Ermilov #endif
876617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDSKBMODE:		/* set keyboard mode */
877617b9080SKazutaka YOKOTA 		switch (*(int *)arg) {
878617b9080SKazutaka YOKOTA 		case K_XLATE:
879617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_mode != K_XLATE) {
880617b9080SKazutaka YOKOTA 				/* make lock key state and LED state match */
881617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_state &= ~LOCK_MASK;
882617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_state |= KBD_LED_VAL(kbd);
883617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
884617b9080SKazutaka YOKOTA 			/* FALLTHROUGH */
885617b9080SKazutaka YOKOTA 		case K_RAW:
886617b9080SKazutaka YOKOTA 		case K_CODE:
887617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_mode != *(int *)arg) {
888617b9080SKazutaka YOKOTA 				atkbd_clear_state(kbd);
889617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_mode = *(int *)arg;
890617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
891617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
892617b9080SKazutaka YOKOTA 		default:
893617b9080SKazutaka YOKOTA 			splx(s);
894617b9080SKazutaka YOKOTA 			return EINVAL;
895617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
896617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
897617b9080SKazutaka YOKOTA 
898617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDGETLED:		/* get keyboard LED */
899617b9080SKazutaka YOKOTA 		*(int *)arg = KBD_LED_VAL(kbd);
900617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
9019fddcc66SRuslan Ermilov #if defined(COMPAT_FREEBSD6) || defined(COMPAT_FREEBSD5) || \
9029fddcc66SRuslan Ermilov     defined(COMPAT_FREEBSD4) || defined(COMPAT_43)
9039fddcc66SRuslan Ermilov 	case _IO('K', 66):
9049fddcc66SRuslan Ermilov 		ival = IOCPARM_IVAL(arg);
9059fddcc66SRuslan Ermilov 		arg = (caddr_t)&ival;
9069fddcc66SRuslan Ermilov 		/* FALLTHROUGH */
9079fddcc66SRuslan Ermilov #endif
908617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDSETLED:		/* set keyboard LED */
909617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* NOTE: lock key state in ks_state won't be changed */
910617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (*(int *)arg & ~LOCK_MASK) {
911617b9080SKazutaka YOKOTA 			splx(s);
912617b9080SKazutaka YOKOTA 			return EINVAL;
913617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
914617b9080SKazutaka YOKOTA 		i = *(int *)arg;
915617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* replace CAPS LED with ALTGR LED for ALTGR keyboards */
9162073104fSAndrey A. Chernov 		if (state->ks_mode == K_XLATE &&
9172073104fSAndrey A. Chernov 		    kbd->kb_keymap->n_keys > ALTGR_OFFSET) {
918617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (i & ALKED)
919617b9080SKazutaka YOKOTA 				i |= CLKED;
920617b9080SKazutaka YOKOTA 			else
921617b9080SKazutaka YOKOTA 				i &= ~CLKED;
922617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
923617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (KBD_HAS_DEVICE(kbd)) {
924617b9080SKazutaka YOKOTA 			error = write_kbd(state->kbdc, KBDC_SET_LEDS,
925617b9080SKazutaka YOKOTA 					  ledmap[i & LED_MASK]);
926617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (error) {
927617b9080SKazutaka YOKOTA 				splx(s);
928617b9080SKazutaka YOKOTA 				return error;
929617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
930617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
931617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_LED_VAL(kbd) = *(int *)arg;
932617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
933617b9080SKazutaka YOKOTA 
934617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDGKBSTATE:	/* get lock key state */
935617b9080SKazutaka YOKOTA 		*(int *)arg = state->ks_state & LOCK_MASK;
936617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
9379fddcc66SRuslan Ermilov #if defined(COMPAT_FREEBSD6) || defined(COMPAT_FREEBSD5) || \
9389fddcc66SRuslan Ermilov     defined(COMPAT_FREEBSD4) || defined(COMPAT_43)
9399fddcc66SRuslan Ermilov 	case _IO('K', 20):
9409fddcc66SRuslan Ermilov 		ival = IOCPARM_IVAL(arg);
9419fddcc66SRuslan Ermilov 		arg = (caddr_t)&ival;
9429fddcc66SRuslan Ermilov 		/* FALLTHROUGH */
9439fddcc66SRuslan Ermilov #endif
944617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDSKBSTATE:	/* set lock key state */
945617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (*(int *)arg & ~LOCK_MASK) {
946617b9080SKazutaka YOKOTA 			splx(s);
947617b9080SKazutaka YOKOTA 			return EINVAL;
948617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
949617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_state &= ~LOCK_MASK;
950617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_state |= *(int *)arg;
951617b9080SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
952617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* set LEDs and quit */
953617b9080SKazutaka YOKOTA 		return atkbd_ioctl(kbd, KDSETLED, arg);
954617b9080SKazutaka YOKOTA 
955e9deda23SKazutaka YOKOTA 	case KDSETREPEAT:	/* set keyboard repeat rate (new interface) */
956617b9080SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
957617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (!KBD_HAS_DEVICE(kbd))
958617b9080SKazutaka YOKOTA 			return 0;
959e9deda23SKazutaka YOKOTA 		i = typematic(((int *)arg)[0], ((int *)arg)[1]);
96057995893SKazutaka YOKOTA 		error = write_kbd(state->kbdc, KBDC_SET_TYPEMATIC, i);
96157995893SKazutaka YOKOTA 		if (error == 0) {
96257995893SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_delay1 = typematic_delay(i);
96357995893SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_delay2 = typematic_rate(i);
96457995893SKazutaka YOKOTA 		}
96557995893SKazutaka YOKOTA 		return error;
966e9deda23SKazutaka YOKOTA 
9679fddcc66SRuslan Ermilov #if defined(COMPAT_FREEBSD6) || defined(COMPAT_FREEBSD5) || \
9689fddcc66SRuslan Ermilov     defined(COMPAT_FREEBSD4) || defined(COMPAT_43)
9699fddcc66SRuslan Ermilov 	case _IO('K', 67):
9709fddcc66SRuslan Ermilov 		ival = IOCPARM_IVAL(arg);
9719fddcc66SRuslan Ermilov 		arg = (caddr_t)&ival;
9729fddcc66SRuslan Ermilov 		/* FALLTHROUGH */
9739fddcc66SRuslan Ermilov #endif
974e9deda23SKazutaka YOKOTA 	case KDSETRAD:		/* set keyboard repeat rate (old interface) */
975e9deda23SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
976e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (!KBD_HAS_DEVICE(kbd))
977e9deda23SKazutaka YOKOTA 			return 0;
97857995893SKazutaka YOKOTA 		error = write_kbd(state->kbdc, KBDC_SET_TYPEMATIC, *(int *)arg);
97957995893SKazutaka YOKOTA 		if (error == 0) {
98057995893SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_delay1 = typematic_delay(*(int *)arg);
98157995893SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_delay2 = typematic_rate(*(int *)arg);
98257995893SKazutaka YOKOTA 		}
98357995893SKazutaka YOKOTA 		return error;
984617b9080SKazutaka YOKOTA 
985617b9080SKazutaka YOKOTA 	case PIO_KEYMAP:	/* set keyboard translation table */
98678d4d8eeSEd Schouten 	case OPIO_KEYMAP:	/* set keyboard translation table (compat) */
987617b9080SKazutaka YOKOTA 	case PIO_KEYMAPENT:	/* set keyboard translation table entry */
988617b9080SKazutaka YOKOTA 	case PIO_DEADKEYMAP:	/* set accent key translation table */
989617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_accents = 0;
990617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* FALLTHROUGH */
991617b9080SKazutaka YOKOTA 	default:
992617b9080SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
993617b9080SKazutaka YOKOTA 		return genkbd_commonioctl(kbd, cmd, arg);
994617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
995617b9080SKazutaka YOKOTA 
996617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
997617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
998617b9080SKazutaka YOKOTA }
999617b9080SKazutaka YOKOTA 
1000617b9080SKazutaka YOKOTA /* lock the access to the keyboard */
1001617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1002617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_lock(keyboard_t *kbd, int lock)
1003617b9080SKazutaka YOKOTA {
1004617b9080SKazutaka YOKOTA 	return kbdc_lock(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc, lock);
1005617b9080SKazutaka YOKOTA }
1006617b9080SKazutaka YOKOTA 
1007617b9080SKazutaka YOKOTA /* clear the internal state of the keyboard */
1008617b9080SKazutaka YOKOTA static void
1009617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_clear_state(keyboard_t *kbd)
1010617b9080SKazutaka YOKOTA {
1011617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
1012617b9080SKazutaka YOKOTA 
1013617b9080SKazutaka YOKOTA 	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
1014617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_flags = 0;
1015e9deda23SKazutaka YOKOTA 	state->ks_polling = 0;
1016617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_state &= LOCK_MASK;	/* preserve locking key state */
1017617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_accents = 0;
1018617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_composed_char = 0;
1019617b9080SKazutaka YOKOTA #if 0
1020617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_prefix = 0; /* XXX */
1021617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
1022617b9080SKazutaka YOKOTA }
1023617b9080SKazutaka YOKOTA 
1024617b9080SKazutaka YOKOTA /* save the internal state */
1025617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1026617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_get_state(keyboard_t *kbd, void *buf, size_t len)
1027617b9080SKazutaka YOKOTA {
1028617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (len == 0)
1029617b9080SKazutaka YOKOTA 		return sizeof(atkbd_state_t);
1030617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (len < sizeof(atkbd_state_t))
1031617b9080SKazutaka YOKOTA 		return -1;
1032617b9080SKazutaka YOKOTA 	bcopy(kbd->kb_data, buf, sizeof(atkbd_state_t));
1033617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1034617b9080SKazutaka YOKOTA }
1035617b9080SKazutaka YOKOTA 
1036617b9080SKazutaka YOKOTA /* set the internal state */
1037617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1038617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_set_state(keyboard_t *kbd, void *buf, size_t len)
1039617b9080SKazutaka YOKOTA {
1040617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (len < sizeof(atkbd_state_t))
1041617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENOMEM;
1042617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc
1043617b9080SKazutaka YOKOTA 		!= ((atkbd_state_t *)buf)->kbdc)
1044617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENOMEM;
1045617b9080SKazutaka YOKOTA 	bcopy(buf, kbd->kb_data, sizeof(atkbd_state_t));
1046617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1047617b9080SKazutaka YOKOTA }
1048617b9080SKazutaka YOKOTA 
1049e9deda23SKazutaka YOKOTA static int
1050e9deda23SKazutaka YOKOTA atkbd_poll(keyboard_t *kbd, int on)
1051e9deda23SKazutaka YOKOTA {
1052e9deda23SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
1053e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int s;
1054e9deda23SKazutaka YOKOTA 
1055e9deda23SKazutaka YOKOTA 	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
1056e9deda23SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
1057e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (on)
1058e9deda23SKazutaka YOKOTA 		++state->ks_polling;
1059e9deda23SKazutaka YOKOTA 	else
1060e9deda23SKazutaka YOKOTA 		--state->ks_polling;
1061e9deda23SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
1062e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1063e9deda23SKazutaka YOKOTA }
1064e9deda23SKazutaka YOKOTA 
1065520b6353SMarius Strobl static void
1066520b6353SMarius Strobl atkbd_shutdown_final(void *v)
1067520b6353SMarius Strobl {
1068520b6353SMarius Strobl #ifdef __sparc64__
1069520b6353SMarius Strobl 	keyboard_t *kbd = v;
1070520b6353SMarius Strobl 	KBDC kbdc = ((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc;
1071520b6353SMarius Strobl 
1072520b6353SMarius Strobl 	/*
1073520b6353SMarius Strobl 	 * Turn off the translation in preparation for handing the keyboard
1074520b6353SMarius Strobl 	 * over to the OFW as the OBP driver doesn't use translation and
1075520b6353SMarius Strobl 	 * also doesn't disable it itself resulting in a broken keymap at
1076520b6353SMarius Strobl 	 * the boot prompt. Also disable the aux port and the interrupts as
1077520b6353SMarius Strobl 	 * the OBP driver doesn't use them, i.e. polls the keyboard. Not
1078520b6353SMarius Strobl 	 * disabling the interrupts doesn't cause real problems but the
1079520b6353SMarius Strobl 	 * responsiveness is a bit better when they are turned off.
1080520b6353SMarius Strobl 	 */
1081520b6353SMarius Strobl 	send_kbd_command(kbdc, KBDC_DISABLE_KBD);
1082520b6353SMarius Strobl 	set_controller_command_byte(kbdc,
1083520b6353SMarius Strobl 	    KBD_AUX_CONTROL_BITS | KBD_KBD_CONTROL_BITS | KBD_TRANSLATION,
1084520b6353SMarius Strobl 	    KBD_DISABLE_AUX_PORT | KBD_DISABLE_KBD_INT | KBD_ENABLE_KBD_PORT);
1085520b6353SMarius Strobl 	send_kbd_command(kbdc, KBDC_ENABLE_KBD);
1086520b6353SMarius Strobl #endif
1087520b6353SMarius Strobl }
1088520b6353SMarius Strobl 
1089617b9080SKazutaka YOKOTA /* local functions */
1090617b9080SKazutaka YOKOTA 
1091617b9080SKazutaka YOKOTA static int
109256f5e27cSKazutaka YOKOTA get_typematic(keyboard_t *kbd)
109356f5e27cSKazutaka YOKOTA {
1094ee8cbcb4SJung-uk Kim #if defined(__i386__) || defined(__amd64__)
109556f5e27cSKazutaka YOKOTA 	/*
109656f5e27cSKazutaka YOKOTA 	 * Only some systems allow us to retrieve the keyboard repeat
109756f5e27cSKazutaka YOKOTA 	 * rate previously set via the BIOS...
109856f5e27cSKazutaka YOKOTA 	 */
10998b1620e0SXin LI 	x86regs_t regs;
1100ee8cbcb4SJung-uk Kim 	uint8_t *p;
110156f5e27cSKazutaka YOKOTA 
110297ae6667SXin LI 	/*
110397ae6667SXin LI 	 * Traditional entry points of int 0x15 and 0x16 are fixed
110497ae6667SXin LI 	 * and later BIOSes follow them.  (U)EFI CSM specification
1105d82aac76SXin LI 	 * also mandates these fixed entry points.
110697ae6667SXin LI 	 *
110797ae6667SXin LI 	 * Validate the entry points here before we proceed further.
110897ae6667SXin LI 	 * It's known that some recent laptops does not have the
110997ae6667SXin LI 	 * same entry point and hang on boot if we call it.
111097ae6667SXin LI 	 */
1111393ec7adSJung-uk Kim 	if (x86bios_get_intr(0x15) != 0xf000f859 ||
1112393ec7adSJung-uk Kim 	    x86bios_get_intr(0x16) != 0xf000e82e)
11133219f535SJung-uk Kim 		return (ENODEV);
11143219f535SJung-uk Kim 
1115ee8cbcb4SJung-uk Kim 	/* Is BIOS system configuration table supported? */
11163219f535SJung-uk Kim 	x86bios_init_regs(&regs);
1117ee8cbcb4SJung-uk Kim 	regs.R_AH = 0xc0;
1118a8672748SJung-uk Kim 	x86bios_intr(&regs, 0x15);
11197ca724d5SJung-uk Kim 	if ((regs.R_FLG & PSL_C) != 0 || regs.R_AH != 0)
1120ee8cbcb4SJung-uk Kim 		return (ENODEV);
1121ee8cbcb4SJung-uk Kim 
11223219f535SJung-uk Kim 	/* Is int 0x16, function 0x09 supported? */
1123ee8cbcb4SJung-uk Kim 	p = x86bios_offset((regs.R_ES << 4) + regs.R_BX);
1124ee8cbcb4SJung-uk Kim 	if (readw(p) < 5 || (readb(p + 6) & 0x40) == 0)
1125ee8cbcb4SJung-uk Kim 		return (ENODEV);
1126ee8cbcb4SJung-uk Kim 
11273219f535SJung-uk Kim 	/* Is int 0x16, function 0x0306 supported? */
11283219f535SJung-uk Kim 	x86bios_init_regs(&regs);
1129ee8cbcb4SJung-uk Kim 	regs.R_AH = 0x09;
1130a8672748SJung-uk Kim 	x86bios_intr(&regs, 0x16);
1131ee8cbcb4SJung-uk Kim 	if ((regs.R_AL & 0x08) == 0)
1132ee8cbcb4SJung-uk Kim 		return (ENODEV);
1133ee8cbcb4SJung-uk Kim 
11343219f535SJung-uk Kim 	x86bios_init_regs(&regs);
11358b1620e0SXin LI 	regs.R_AX = 0x0306;
1136a8672748SJung-uk Kim 	x86bios_intr(&regs, 0x16);
11378b1620e0SXin LI 	kbd->kb_delay1 = typematic_delay(regs.R_BH << 5);
11388b1620e0SXin LI 	kbd->kb_delay2 = typematic_rate(regs.R_BL);
1139ee8cbcb4SJung-uk Kim 	return (0);
114056f5e27cSKazutaka YOKOTA #else
1141ee8cbcb4SJung-uk Kim 	return (ENODEV);
11428b1620e0SXin LI #endif /* __i386__ || __amd64__ */
114356f5e27cSKazutaka YOKOTA }
114456f5e27cSKazutaka YOKOTA 
114556f5e27cSKazutaka YOKOTA static int
1146617b9080SKazutaka YOKOTA setup_kbd_port(KBDC kbdc, int port, int intr)
1147617b9080SKazutaka YOKOTA {
1148617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!set_controller_command_byte(kbdc,
1149617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_KBD_CONTROL_BITS,
1150617b9080SKazutaka YOKOTA 		((port) ? KBD_ENABLE_KBD_PORT : KBD_DISABLE_KBD_PORT)
1151617b9080SKazutaka YOKOTA 		    | ((intr) ? KBD_ENABLE_KBD_INT : KBD_DISABLE_KBD_INT)))
1152617b9080SKazutaka YOKOTA 		return 1;
1153617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1154617b9080SKazutaka YOKOTA }
1155617b9080SKazutaka YOKOTA 
1156617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1157617b9080SKazutaka YOKOTA get_kbd_echo(KBDC kbdc)
1158617b9080SKazutaka YOKOTA {
1159617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* enable the keyboard port, but disable the keyboard intr. */
1160617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (setup_kbd_port(kbdc, TRUE, FALSE))
1161617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR: there is very little we can do... */
1162617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1163617b9080SKazutaka YOKOTA 
1164617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* see if something is present */
1165617b9080SKazutaka YOKOTA 	write_kbd_command(kbdc, KBDC_ECHO);
1166617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (read_kbd_data(kbdc) != KBD_ECHO) {
1167617b9080SKazutaka YOKOTA 		empty_both_buffers(kbdc, 10);
1168617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_controller(kbdc);
1169617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_kbd_port(kbdc);
1170617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1171617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1172617b9080SKazutaka YOKOTA 
1173617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* enable the keyboard port and intr. */
1174617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (setup_kbd_port(kbdc, TRUE, TRUE)) {
1175617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
1176617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * CONTROLLER ERROR
1177617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * This is serious; the keyboard intr is left disabled!
1178617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
1179617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1180617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1181617b9080SKazutaka YOKOTA 
1182617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1183617b9080SKazutaka YOKOTA }
1184617b9080SKazutaka YOKOTA 
1185617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1186617b9080SKazutaka YOKOTA probe_keyboard(KBDC kbdc, int flags)
1187617b9080SKazutaka YOKOTA {
1188617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1189617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * Don't try to print anything in this function.  The low-level
1190617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * console may not have been initialized yet...
1191617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1192617b9080SKazutaka YOKOTA 	int err;
1193617b9080SKazutaka YOKOTA 	int c;
1194617b9080SKazutaka YOKOTA 	int m;
1195617b9080SKazutaka YOKOTA 
1196617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!kbdc_lock(kbdc, TRUE)) {
1197617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* driver error? */
1198617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1199617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1200617b9080SKazutaka YOKOTA 
1201aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	/* temporarily block data transmission from the keyboard */
1202aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	write_controller_command(kbdc, KBDC_DISABLE_KBD_PORT);
1203aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 
1204617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* flush any noise in the buffer */
1205aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	empty_both_buffers(kbdc, 100);
1206617b9080SKazutaka YOKOTA 
1207617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* save the current keyboard controller command byte */
1208617b9080SKazutaka YOKOTA 	m = kbdc_get_device_mask(kbdc) & ~KBD_KBD_CONTROL_BITS;
1209617b9080SKazutaka YOKOTA 	c = get_controller_command_byte(kbdc);
1210617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (c == -1) {
1211617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR */
1212617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_set_device_mask(kbdc, m);
1213617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1214617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1215617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1216617b9080SKazutaka YOKOTA 
1217617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1218617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * The keyboard may have been screwed up by the boot block.
1219617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * We may just be able to recover from error by testing the controller
1220617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * and the keyboard port. The controller command byte needs to be
1221617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * saved before this recovery operation, as some controllers seem
1222617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * to set the command byte to particular values.
1223617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1224617b9080SKazutaka YOKOTA 	test_controller(kbdc);
1225f5517dc8SJohn Baldwin 	if (!(flags & KB_CONF_NO_PROBE_TEST))
1226617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_kbd_port(kbdc);
1227617b9080SKazutaka YOKOTA 
1228617b9080SKazutaka YOKOTA 	err = get_kbd_echo(kbdc);
1229a68d00e3SKazutaka YOKOTA 
1230a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	/*
1231a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * Even if the keyboard doesn't seem to be present (err != 0),
1232a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * we shall enable the keyboard port and interrupt so that
1233a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * the driver will be operable when the keyboard is attached
1234a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * to the system later.  It is NOT recommended to hot-plug
1235a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * the AT keyboard, but many people do so...
1236a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 */
1237a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	kbdc_set_device_mask(kbdc, m | KBD_KBD_CONTROL_BITS);
1238a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	setup_kbd_port(kbdc, TRUE, TRUE);
1239a68d00e3SKazutaka YOKOTA #if 0
1240617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (err == 0) {
1241617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_set_device_mask(kbdc, m | KBD_KBD_CONTROL_BITS);
1242617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else {
1243617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* try to restore the command byte as before */
1244617b9080SKazutaka YOKOTA 		set_controller_command_byte(kbdc, 0xff, c);
1245617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_set_device_mask(kbdc, m);
1246617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1247a68d00e3SKazutaka YOKOTA #endif
1248617b9080SKazutaka YOKOTA 
1249617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1250617b9080SKazutaka YOKOTA 	return err;
1251617b9080SKazutaka YOKOTA }
1252617b9080SKazutaka YOKOTA 
1253617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1254617b9080SKazutaka YOKOTA init_keyboard(KBDC kbdc, int *type, int flags)
1255617b9080SKazutaka YOKOTA {
1256617b9080SKazutaka YOKOTA 	int codeset;
1257617b9080SKazutaka YOKOTA 	int id;
1258617b9080SKazutaka YOKOTA 	int c;
1259617b9080SKazutaka YOKOTA 
1260617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!kbdc_lock(kbdc, TRUE)) {
1261617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* driver error? */
1262617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1263617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1264617b9080SKazutaka YOKOTA 
1265aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	/* temporarily block data transmission from the keyboard */
1266aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	write_controller_command(kbdc, KBDC_DISABLE_KBD_PORT);
1267aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 
1268617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* save the current controller command byte */
126982d654e8SKazutaka YOKOTA 	empty_both_buffers(kbdc, 200);
1270617b9080SKazutaka YOKOTA 	c = get_controller_command_byte(kbdc);
1271617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (c == -1) {
1272617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR */
1273617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1274617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: unable to get the current command byte value.\n");
1275617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1276617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1277617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (bootverbose)
1278617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: the current kbd controller command byte %04x\n",
1279617b9080SKazutaka YOKOTA 		   c);
1280617b9080SKazutaka YOKOTA #if 0
1281617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* override the keyboard lock switch */
1282617b9080SKazutaka YOKOTA 	c |= KBD_OVERRIDE_KBD_LOCK;
1283617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
1284617b9080SKazutaka YOKOTA 
1285617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* enable the keyboard port, but disable the keyboard intr. */
1286617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (setup_kbd_port(kbdc, TRUE, FALSE)) {
1287617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR: there is very little we can do... */
1288617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: unable to set the command byte.\n");
1289617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1290617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1291617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1292617b9080SKazutaka YOKOTA 
1293617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1294617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * Check if we have an XT keyboard before we attempt to reset it.
1295617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * The procedure assumes that the keyboard and the controller have
1296617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * been set up properly by BIOS and have not been messed up
1297617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * during the boot process.
1298617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1299617b9080SKazutaka YOKOTA 	codeset = -1;
1300617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (flags & KB_CONF_ALT_SCANCODESET)
1301617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* the user says there is a XT keyboard */
1302617b9080SKazutaka YOKOTA 		codeset = 1;
1303617b9080SKazutaka YOKOTA #ifdef KBD_DETECT_XT_KEYBOARD
1304617b9080SKazutaka YOKOTA 	else if ((c & KBD_TRANSLATION) == 0) {
1305617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* SET_SCANCODE_SET is not always supported; ignore error */
1306617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (send_kbd_command_and_data(kbdc, KBDC_SET_SCANCODE_SET, 0)
1307617b9080SKazutaka YOKOTA 			== KBD_ACK)
1308617b9080SKazutaka YOKOTA 			codeset = read_kbd_data(kbdc);
1309617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1310617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (bootverbose)
1311617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: scancode set %d\n", codeset);
1312617b9080SKazutaka YOKOTA #endif /* KBD_DETECT_XT_KEYBOARD */
1313617b9080SKazutaka YOKOTA 
1314617b9080SKazutaka YOKOTA 	*type = KB_OTHER;
1315617b9080SKazutaka YOKOTA 	id = get_kbd_id(kbdc);
1316617b9080SKazutaka YOKOTA 	switch(id) {
1317934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x41ab:	/* 101/102/... Enhanced */
1318934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x83ab:	/* ditto */
1319934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x54ab:	/* SpaceSaver */
1320934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x84ab:	/* ditto */
1321934d11e3SKazutaka YOKOTA #if 0
1322934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x90ab:	/* 'G' */
1323934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x91ab:	/* 'P' */
1324934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x92ab:	/* 'A' */
1325934d11e3SKazutaka YOKOTA #endif
1326617b9080SKazutaka YOKOTA 		*type = KB_101;
1327617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
1328617b9080SKazutaka YOKOTA 	case -1:	/* AT 84 keyboard doesn't return ID */
1329617b9080SKazutaka YOKOTA 		*type = KB_84;
1330617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
1331617b9080SKazutaka YOKOTA 	default:
1332617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
1333617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1334617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (bootverbose)
1335617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: keyboard ID 0x%x (%d)\n", id, *type);
1336617b9080SKazutaka YOKOTA 
1337617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* reset keyboard hardware */
1338617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!(flags & KB_CONF_NO_RESET) && !reset_kbd(kbdc)) {
1339617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
1340617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * KEYBOARD ERROR
1341617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * Keyboard reset may fail either because the keyboard
1342617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * doen't exist, or because the keyboard doesn't pass
1343617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * the self-test, or the keyboard controller on the
1344617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * motherboard and the keyboard somehow fail to shake hands.
1345617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * It is just possible, particularly in the last case,
1346c0f44a59SPhilippe Charnier 		 * that the keyboard controller may be left in a hung state.
1347617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * test_controller() and test_kbd_port() appear to bring
1348617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * the keyboard controller back (I don't know why and how,
1349617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * though.)
1350617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
1351617b9080SKazutaka YOKOTA 		empty_both_buffers(kbdc, 10);
1352617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_controller(kbdc);
1353617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_kbd_port(kbdc);
1354617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
1355617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * We could disable the keyboard port and interrupt... but,
1356617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * the keyboard may still exist (see above).
1357617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
1358617b9080SKazutaka YOKOTA 		set_controller_command_byte(kbdc, 0xff, c);
1359617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1360617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (bootverbose)
1361617b9080SKazutaka YOKOTA 			printf("atkbd: failed to reset the keyboard.\n");
1362617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1363617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1364617b9080SKazutaka YOKOTA 
1365617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
13662ce7d7a0SPoul-Henning Kamp 	 * Allow us to set the XT_KEYBD flag so that keyboards
1367617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * such as those on the IBM ThinkPad laptop computers can be used
1368617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * with the standard console driver.
1369617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1370617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (codeset == 1) {
1371617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (send_kbd_command_and_data(kbdc,
1372617b9080SKazutaka YOKOTA 			KBDC_SET_SCANCODE_SET, codeset) == KBD_ACK) {
1373617b9080SKazutaka YOKOTA 			/* XT kbd doesn't need scan code translation */
1374617b9080SKazutaka YOKOTA 			c &= ~KBD_TRANSLATION;
1375617b9080SKazutaka YOKOTA 		} else {
1376617b9080SKazutaka YOKOTA 			/*
1377617b9080SKazutaka YOKOTA 			 * KEYBOARD ERROR
1378617b9080SKazutaka YOKOTA 			 * The XT kbd isn't usable unless the proper scan
1379617b9080SKazutaka YOKOTA 			 * code set is selected.
1380617b9080SKazutaka YOKOTA 			 */
1381617b9080SKazutaka YOKOTA 			set_controller_command_byte(kbdc, 0xff, c);
1382617b9080SKazutaka YOKOTA 			kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1383617b9080SKazutaka YOKOTA 			printf("atkbd: unable to set the XT keyboard mode.\n");
1384617b9080SKazutaka YOKOTA 			return EIO;
1385617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
1386617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1387617b9080SKazutaka YOKOTA 
138873dbd3daSJohn Baldwin #if defined(__sparc64__)
1389f359876fSKazutaka YOKOTA 	if (send_kbd_command_and_data(
1390f359876fSKazutaka YOKOTA 		kbdc, KBDC_SET_SCANCODE_SET, 2) != KBD_ACK) {
1391f359876fSKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: can't set translation.\n");
1392f359876fSKazutaka YOKOTA 	}
1393f359876fSKazutaka YOKOTA 	c |= KBD_TRANSLATION;
1394f359876fSKazutaka YOKOTA #endif
1395f359876fSKazutaka YOKOTA 
1396617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* enable the keyboard port and intr. */
1397617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!set_controller_command_byte(kbdc,
1398617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_KBD_CONTROL_BITS | KBD_TRANSLATION | KBD_OVERRIDE_KBD_LOCK,
1399617b9080SKazutaka YOKOTA 		(c & (KBD_TRANSLATION | KBD_OVERRIDE_KBD_LOCK))
1400617b9080SKazutaka YOKOTA 		    | KBD_ENABLE_KBD_PORT | KBD_ENABLE_KBD_INT)) {
1401617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
1402617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * CONTROLLER ERROR
1403617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * This is serious; we are left with the disabled
1404617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * keyboard intr.
1405617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
1406617b9080SKazutaka YOKOTA 		set_controller_command_byte(kbdc, 0xff, c);
1407617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1408617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: unable to enable the keyboard port and intr.\n");
1409617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1410617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1411617b9080SKazutaka YOKOTA 
1412617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1413617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1414617b9080SKazutaka YOKOTA }
1415617b9080SKazutaka YOKOTA 
1416617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1417617b9080SKazutaka YOKOTA write_kbd(KBDC kbdc, int command, int data)
1418617b9080SKazutaka YOKOTA {
1419617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
1420617b9080SKazutaka YOKOTA 
1421617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* prevent the timeout routine from polling the keyboard */
1422617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!kbdc_lock(kbdc, TRUE))
1423617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EBUSY;
1424617b9080SKazutaka YOKOTA 
1425617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* disable the keyboard and mouse interrupt */
1426617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
1427617b9080SKazutaka YOKOTA #if 0
1428617b9080SKazutaka YOKOTA 	c = get_controller_command_byte(kbdc);
1429617b9080SKazutaka YOKOTA 	if ((c == -1)
1430617b9080SKazutaka YOKOTA 	    || !set_controller_command_byte(kbdc,
1431617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_get_device_mask(kbdc),
1432617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_DISABLE_KBD_PORT | KBD_DISABLE_KBD_INT
1433617b9080SKazutaka YOKOTA 		| KBD_DISABLE_AUX_PORT | KBD_DISABLE_AUX_INT)) {
1434617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR */
1435617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1436617b9080SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
1437617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1438617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1439617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1440617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * Now that the keyboard controller is told not to generate
1441617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * the keyboard and mouse interrupts, call `splx()' to allow
1442617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * the other tty interrupts. The clock interrupt may also occur,
1443617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * but the timeout routine (`scrn_timer()') will be blocked
1444617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * by the lock flag set via `kbdc_lock()'
1445617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1446617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
1447617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
1448617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (send_kbd_command_and_data(kbdc, command, data) != KBD_ACK)
1449617b9080SKazutaka YOKOTA 		send_kbd_command(kbdc, KBDC_ENABLE_KBD);
1450617b9080SKazutaka YOKOTA #if 0
1451617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* restore the interrupts */
1452f0143dacSWarner Losh 	if (!set_controller_command_byte(kbdc, kbdc_get_device_mask(kbdc),
1453617b9080SKazutaka YOKOTA 	    c & (KBD_KBD_CONTROL_BITS | KBD_AUX_CONTROL_BITS))) {
1454617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR */
1455617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1456617b9080SKazutaka YOKOTA #else
1457617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
1458617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
1459617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1460617b9080SKazutaka YOKOTA 
1461617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1462617b9080SKazutaka YOKOTA }
1463617b9080SKazutaka YOKOTA 
1464617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1465617b9080SKazutaka YOKOTA get_kbd_id(KBDC kbdc)
1466617b9080SKazutaka YOKOTA {
1467617b9080SKazutaka YOKOTA 	int id1, id2;
1468617b9080SKazutaka YOKOTA 
1469617b9080SKazutaka YOKOTA 	empty_both_buffers(kbdc, 10);
1470617b9080SKazutaka YOKOTA 	id1 = id2 = -1;
1471617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (send_kbd_command(kbdc, KBDC_SEND_DEV_ID) != KBD_ACK)
1472617b9080SKazutaka YOKOTA 		return -1;
1473617b9080SKazutaka YOKOTA 
1474617b9080SKazutaka YOKOTA 	DELAY(10000); 	/* 10 msec delay */
1475617b9080SKazutaka YOKOTA 	id1 = read_kbd_data(kbdc);
1476617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (id1 != -1)
1477617b9080SKazutaka YOKOTA 		id2 = read_kbd_data(kbdc);
1478617b9080SKazutaka YOKOTA 
1479617b9080SKazutaka YOKOTA 	if ((id1 == -1) || (id2 == -1)) {
1480617b9080SKazutaka YOKOTA 		empty_both_buffers(kbdc, 10);
1481617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_controller(kbdc);
1482617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_kbd_port(kbdc);
1483617b9080SKazutaka YOKOTA 		return -1;
1484617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1485617b9080SKazutaka YOKOTA 	return ((id2 << 8) | id1);
1486617b9080SKazutaka YOKOTA }
1487617b9080SKazutaka YOKOTA 
1488e9deda23SKazutaka YOKOTA static int delays[] = { 250, 500, 750, 1000 };
1489e9deda23SKazutaka YOKOTA static int rates[] = {  34,  38,  42,  46,  50,  55,  59,  63,
1490e9deda23SKazutaka YOKOTA 			68,  76,  84,  92, 100, 110, 118, 126,
1491e9deda23SKazutaka YOKOTA 		       136, 152, 168, 184, 200, 220, 236, 252,
1492e9deda23SKazutaka YOKOTA 		       272, 304, 336, 368, 400, 440, 472, 504 };
149357995893SKazutaka YOKOTA 
149457995893SKazutaka YOKOTA static int
149557995893SKazutaka YOKOTA typematic_delay(int i)
149657995893SKazutaka YOKOTA {
149757995893SKazutaka YOKOTA 	return delays[(i >> 5) & 3];
149857995893SKazutaka YOKOTA }
149957995893SKazutaka YOKOTA 
150057995893SKazutaka YOKOTA static int
150157995893SKazutaka YOKOTA typematic_rate(int i)
150257995893SKazutaka YOKOTA {
150357995893SKazutaka YOKOTA 	return rates[i & 0x1f];
150457995893SKazutaka YOKOTA }
150557995893SKazutaka YOKOTA 
150657995893SKazutaka YOKOTA static int
150757995893SKazutaka YOKOTA typematic(int delay, int rate)
150857995893SKazutaka YOKOTA {
1509e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int value;
1510e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int i;
1511e9deda23SKazutaka YOKOTA 
1512e9deda23SKazutaka YOKOTA 	for (i = sizeof(delays)/sizeof(delays[0]) - 1; i > 0; --i) {
1513e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (delay >= delays[i])
1514e9deda23SKazutaka YOKOTA 			break;
1515e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
1516e9deda23SKazutaka YOKOTA 	value = i << 5;
1517e9deda23SKazutaka YOKOTA 	for (i = sizeof(rates)/sizeof(rates[0]) - 1; i > 0; --i) {
1518e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (rate >= rates[i])
1519e9deda23SKazutaka YOKOTA 			break;
1520e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
1521e9deda23SKazutaka YOKOTA 	value |= i;
1522e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return value;
1523e9deda23SKazutaka YOKOTA }
1524